ΣΠΟΥΔΕΣ
Διπλωματούχος Αρχιτέκτων, Σχολή Αρχιτεκτόνων Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) 1954 - 1959
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ
Ελεύθερο Eπάγγελμα - Αρχιτεκτονική 1959 - 2020
Ιδρυτικό Μέλος Εργαστηρίου 66 1965
Ιδρυτικό Μέλος Α 66 1986
Guest Lecturer to International Design Seminar (INDESEM) TU Delft 1987, Split 1988
Επίτιμη Διδάκτωρ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), 2007
Επίτιμη Διδάκτωρ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ), 2016
Η Μαρία – Σουζάνα Κολοκυθά Αντωνακάκη γεννήθηκε το 1935 στην Αθήνα και σπούδασε στην Αρχιτεκτονική σχολή του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (1954-1959).
Από τότε και ως το τέλος της ζωής της (2020) συνεργάστηκε με τον σύζυγό της αρχιτέκτονα Δημήτρη Αντωνακάκη.
Ήταν μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΣΑΔΑΣ) τις χρονιές 1971-1972 και πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) τις χρονιές 1980-1984.
Ήταν ιδρυτικό μέλος του Εργαστηρίου 66 (1965-1986), και ιδρυτικό μέλος του Α66 – εργαστήριο αρχιτεκτονικής (1986).
Υπήρξε από το 1995 αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής (Académie d’ Architecture).
Μέλος της Εθνικής Γραμματείας της UIA (1982-2002). Συμμετείχε στα συνέδρια και τις συναντήσεις της UIA (Κάιρο, Λευκωσία, Μπράιτον, Παρίσι, Βερολίνο, Μόντρεαλ, Σικάγο).
Guest Lecturer και μέλος, μετά από πρόσκληση του καθηγητή Herman Hertzberger, της διδακτικής ομάδας του International Design Seminar στην Αρχιτεκτονική Σχολή του TU Delft το 1987 και του Split το 1988.
Μέλος της Εθνικής Γραμματείας και της Κριτικής Επιτροπής του Europan 1989.
Έργα της έχουν δημοσιευθεί σε πολλά ελληνικά και διεθνή περιοδικά και βιβλία.
Έχει συμμετάσχει σε πολλούς Αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και έχει επανειλημμένως διακριθεί και βραβευθεί. Έχει διδάξει σε πανεπιστημιακά σεμινάρια και έχει δώσει πολυάριθμες διαλέξεις στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Έχει παρουσιάσει, μόνη ή με τον Δημήτρη Αντωνακάκη, το κοινό -στο πλαίσιο του Εργαστηρίου 66 και Α66- έργο τους, σε πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στην Αμερική καθώς και στην Ευρωπαϊκή και την Ελληνική Τηλεόραση και έχει δώσει πάμπολλες συνεντεύξεις.
Έργα και κείμενά της έχουν καταχωρηθεί στο International Archive of Women in Architecture (iawa) VP & SU Virginia.
Για το κοινό, με τον Δημήτρη Αντωνακάκη έργο της, έχουν γράψει σημαντικοί Έλληνες και Διεθνείς κριτικοί και ιστορικοί αρχιτεκτονικής.
Το 1981 το έργο τους παρουσιάστηκε ως αντιπροσωπευτικό δείγμα «Κριτικού Τοπικισμού», όρο με τον οποίο πολλοί διαφωνούν γενικότερα, καθώς αποπροσανατολίζει την αξιολόγηση, το νόημα και την σημασία των έργων που αναφέρονται σ’ αυτόν.
Έργα της ιδιαίτερα γνωστά διεθνώς είναι:
-
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χίου, με τον Δ. Αντωνακάκη και την Ε. Δεσύλλα, 1965.
-
Ο οικισμός στο Δίστομο, με τον Δ. Αντωνακάκη, 1969.
-
Η πολυκατοικία στην Εμ. Μπενάκη 118, Αθήνα, με τον Δ. Αντωνακάκη, 1972.
-
Η κατοικία στον Οξύλιθο, με τον Δ. Αντωνακάκη, 1973.
Γνωστά επίσης και σημαντικά έργα της που έγιναν στο πλαίσιο του Εργαστηρίου 66 – Α66 και τα οποία έχουν δημοσιευθεί στο εξωτερικό και έχει παρουσιάσει σε εκθέσεις και διαλέξεις σε ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια είναι:
-
Προσθήκη κατοικιών, Φάληρο, 1967-1969.
-
Το ξενοδοχείο Hydra Beach (κατεστραμμένο), 1969.
-
Η κατοικία στα Σπάτα, 1974.
-
Το ξενοδοχείο Lyttos στην Κρήτη (κατεστραμμένο), 1977.
-
Δύο Κατοικίες στο Ακρωτήρι, 1975, 1978.
-
Μικρή πολυκατοικία κοντά στην Ακρόπολη, 1978.
-
Η κατοικία στο Βαμβακόπουλο, Κρήτη, 1981.
-
Ιωνική Τράπεζα Ρόδου, 1983.
-
Η πολυκατοικία στην οδό Δοξαπατρή 32, Αθήνα, 1978.
-
Η Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο, 1981.
-
Το Πολυτεχνείο Κρήτης στα Χανιά, 1982.
-
Το Θέατρο Δάσους, Θεσσαλονίκη, 1996.
-
Η πλατεία Κολωνακίου, 2003.
-
Η Βιβλιοθήκη της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, 2009 και το κτήριο για το Μεταπτυχιακό της Τμήμα, 2004.
-
Η κατοικία στις Στέρνες, 2014.
*Το υλικό της ανάρτησης έχει παραχωρηθεί στο Αρχείο από τον σύζυγο της βιογραφούμενης συνάδελφο Δημήτρη Αντωνακάκη -τον οποίο και ευχαριστούμε πολύ- την ΄Ανοιξη του 2021. Ακόμα ο συνάδελφος Δημήτρης Αντωνακάκης είχε και την τελική θεώρηση των κειμένων της ανάρτησης.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΣΠΟΥΔΕΣ
Η Μαρία – Σουζάνα Κολοκυθά Αντωνακάκη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 25 Ιουνίου 1935, από γονείς κρητικούς, τον Τάσο Κολοκυθά, δικηγόρο και τη Φρόσω Βαρδάκη.
Το δημοτικό και τα πρώτα χρόνια του Γυμνασίου τα περνά στην Καλλιθέα (1948). Αργότερα τελειώνει το Α’ Γυμνάσιο θηλέων στην Πλάκα (1952) και παράλληλα ολοκληρώνει τις σπουδές της στο Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα (1948 – 1951) με εξαιρετικούς εκεί δασκάλους και συμμαθητές.
Στη συνέχεια σπουδάζει Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ (1954-1959). Ήταν η εποχή που ο αριθμός των φοιτητών ανά τάξη δεν ξεπερνούσε τους 25. Στη δική της τάξη, για πρώτη φορά ο αριθμός αυτός ξεπεράστηκε με 35 φοιτητές (23 αγόρια και 12 κοπέλες).
Σημαντικοί και αγαπημένοι δάσκαλοί της στη Σχολή, ο Δημήτρης Πικιώνης, ο Παναγιώτης Μιχελής, ο Νικόλαος Χατζηκυριάκος-Γκίκας και ο James Speyer στον τελευταίο χρόνο των σπουδών της. Από τους τότε επιμελητές στην Αρχιτεκτονική Σχολή ξεχωρίζει τον ζωγράφο-ποιητή Νίκο Εγγονόπουλο και τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Φατούρο. Σημειώνει την ιδιαίτερη εκτίμηση και την σημαντική επιρροή στην ίδια, του αρχιτέκτονα Α. James Speyer –μαθητή του Mies van der Rohe– επισκέπτη καθηγητή στη Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ (1958 – 1961), με τον οποίο έκανε και την διπλωματική της εργασία.
Το 1961 παντρεύεται τον Δημήτρη Αντωνακάκη, αρχιτέκτονα, και αποκτούν 2 παιδιά από τα οποία απέκτησαν 5 εγγόνια και δύο δισέγγονα!
Τα παιδιά τους:
O Αριστείδης (1963), (Αριστείδης Αντονάς, Αρχιτέκτων και συγγραφέας, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και Διδάσκων στις Αρχιτεκτονικές Σχολές: ΑΑ – Λονδίνο, ΕΤΗ – Ζυρίχη, Ακαδημία Τεχνών – Βιέννη και η Αικατερίνη (1964), (Σκηνογράφος, Σκηνοθέτης, Μαριονετίστα, μουσικός και εικαστικός ζει και εργάζεται στη Γαλλία).
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Το χρονικό διάστημα (1960 – 1963) η Σουζάνα εργάστηκε ως αρχιτέκτων στο Υπουργείο Προεδρίας, όπου τότε στεγάζονταν η Αρχαιολογική Υπηρεσία. Εκεί μελέτησε και επέβλεψε την αναμόρφωση της πλατείας της Αγίας Σοφίας στην Θεσσαλονίκη (1960 – 1961) και διαμορφώσεις στον τάφο των Λευκαδίων. Μελέτησε επίσης ένα μουσείο στο Κιλκίς (δεν είναι γνωστό αν κατασκευάστηκε).
Εν τω μεταξύ ήδη από το 1959, είχε ιδρύσει κοινό αρχιτεκτονικό γραφείο με τον Δημήτρη Αντωνακάκη.
Το 1964, μετά από διάφορες διακρίσεις με συμμαθητές τους σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που δεν υλοποιήθηκαν, η Σουζάνα και ο Δημήτρης μαζί με την Ελένη Γκούση-Δεσύλλα, κέρδισαν το Α’ βραβείο στο διαγωνισμό για το Αρχαιολογικό Μουσείο στη Χίο, έργο του οποίου τη μελέτη ολοκλήρωσαν και του οποίου την κατασκευή επέβλεψαν στη συνέχεια. Οι δυo τους, μαζί με την Ελένη Γκούση-Δεσύλλα, την Έφη Τσαρμακλή-Βροντίση και τον Ντένη Ποτήρη, συναποτελούν τα ιδρυτικά μέλη του Εργαστηρίου 66 (1965 – 1986).
Αργότερα η Σουζάνα μαζί με τον Δημήτρη ιδρύουν το Α66 (1986 – 2020).
Όλα αυτά τα χρόνια η Σουζάνα συμμετέχει συστηματικά σε όλες τις εκδηλώσεις του Εργαστηρίου και εκπονεί τα έργα που αναλαμβάνει με απίστευτη αφοσίωση και συνέπεια ως το τέλος της ζωής της, το 2020. Στο διάστημα αυτό μελέτησε, επέβλεψε και δημοσίευσε πληθώρα έργων ιδιωτικών και δημόσιων όπως εν συντομία θα φανεί παρακάτω και πιο αναλυτικά στην εργογραφία της.
Η Σουζάνα Αντωνακάκη σε όλη της τη σταδιοδρομία από το 1959 – 2020, βραβεύεται επανειλημμένα σε πολλούς Πανελλήνιους Αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς. Διακρίνεται με έπαινο στο Διεθνή Διαγωνισμό για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου η μελέτη της –στο πλαίσιο του Atelier 66– θα καταταγεί στις 10 καλλίτερες (finalist).
Το 2020, με απόφαση της Κριτικής Επιτροπής των Βραβείων Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2020, της απονέμεται το Βραβείο καλύτερης νέας Αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο για την Αποκατάσταση Αίθουσας Συναυλιών στο Ωδείο Αθηνών.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Από τις αρχές της επαγγελματικής σταδιοδρομίας της η Σουζάνα συμμετέχει σε όλες τις σημαντικές εκδηλώσεις πολιτισμού του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (συνέδρια, εκθέσεις κλπ.).
Στην περίοδο της δικτατορίας –παράλληλα με το αρχιτεκτονικό της έργο– εκλέγεται και μετέχει στο ΔΣ του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων ΔΑΣ (ΣΑΔΑΣ) (1971 – 1972).
Την ίδια περίοδο μεταφράζει το Entretien του Le Corbusier, με εισαγωγή του Δημήτρη Φατούρου, που εκδίδεται το 1971, στις εκδόσεις Παπαζήση.
Το 1982 εκλέγεται πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων (ΤΑ) του ΤΕΕ (1980 – 1984). Αναλαμβάνει να το ενεργοποιήσει οργανώνοντας εκδηλώσεις αρχιτεκτονικής (διαλέξεις, σεμινάρια, εκδόσεις, εκθέσεις) από τις οποίες αρκετές πραγματοποιούνται. Ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζει η έκδοση του Οδηγού Κατοικίας και το Διεθνές Συνέδριο για τα 50 χρόνια από το 4ο συνέδριο των CIAM το 1933. Το τελευταίο οργανώθηκε, με δική της πρωτοβουλία, το 1983 από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΤΕΕ σε συνεργασία με τη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ και τον ΣΑΔΑΣ. Ολοκληρώθηκε δε στο ΕΜΠ στην Αθήνα, με μεγάλη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων.
Από το 1982 καθίσταται δραστήριο μέλος της Εθνικής Γραμματείας της UIA (Διεθνής Ένωση Αρχιτεκτόνων), όπου παραμένει έως το 2002. Μετέχει ως εκπρόσωπός της στα διεθνή συνέδρια που οργανώνονται σ’ αυτό το διάστημα και, με αυτή την ιδιότητα, συμμετέχει με άλλους συναδέλφους σε πολυάριθμες συναντήσεις (Κάιρο, Λευκωσία, Ζυρίχη, Γενεύη, Βrighton, Παρίσι, Βερολίνο, Μοντρεάλ, Σικάγο).
Ταυτόχρονα είναι μέλος της Εθνικής Γραμματείας EUROPAN και της Κριτικής Επιτροπής των Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών που οργανώνει το EUROPAN.
Guest Lecturer –μετά από πρόσκληση του καθηγητή Ηerman Ηertzberger– γίνεται μέλος της διδακτικής ομάδας του INDESEM (Ιnternational Design Seminar) στην οποία μετείχαν επίσης οι: Oriol Bohigas, Renzo Piano, Aldo van Eyck, George Descombe και ο ίδιος ο Ηerman Ηertzberger, το1987 στην αρχιτεκτονική σχολή του ΤU Delft (βλ. Φωτογραφία 1) και ένα χρόνο αργότερα, το 1988, στο Split.
Το 2012, μετά από πρόσκληση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ανέλαβε με τον Δημήτρη Αντωνακάκη μεταπτυχιακό σεμινάριο με θέμα «Συμβιώσεις». Το σεμινάριο εκδόθηκε το 2015 σε ένα βιβλίο περιέχοντας τη συμβολή της.
Σε όλο το διάστημα της επαγγελματικής της ζωής, έδωσε πολυάριθμες διαλέξεις και πολλές συνεντεύξεις – συμμετέχοντας σε επιτροπές, με παρεμβάσεις στη δημόσια ζωή, μεταφράζοντας κείμενα, συμμετέχοντας σε εκδόσεις και προβάλλοντας την άποψή της για την βελτίωση του περιβάλλοντος και την ορθολογική και ταυτόχρονα ποιητική οργάνωση του χώρου.
Από το 1998 και για 11 χρόνια έως το 2009, αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα τα ΝΕΑ –στη στήλη Τρίτη Άποψη– με θέματα σχετικά με την Οργάνωση και την Ποιητική του χώρου, πιστεύοντας ότι η Αρχιτεκτονική, ο ιδιωτικός και ο δημόσιος χώρος, καθώς και η οργάνωση του περιβάλλοντος επηρεάζουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες και έχουν τη δυνατότητα, στο μέτρο που τις αφορά, να συμβάλλουν στην ανθρώπινη ευτυχία προσφέροντας την ποίηση στην καθημερινή μας ζωή. Τα κείμενα αυτά, με εισαγωγή του Δημήτρη Φατούρου, εκδόθηκαν το 2010 στις εκδόσεις Futura σε ενιαίο τόμο με τον τίτλο: Κατώφλια 100+7 χωρογραφήματα.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Το 2007 ανακηρύσσεται Επίτιμη Διδάκτωρ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Με αυτή την ευκαιρία οργανώνεται, στο Τελόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, μια μεγάλη έκθεση του κοινού –με τον Δημήτρη Αντωνακάκη– έργου της, στο πλαίσιο του Atelier 66. Την έκθεση αυτή συνόδευσε έκδοση με τίτλο Atelier 66: H Αρχιτεκτονική του Δημήτρη και της Σουζάνας Αντωνακάκη. Εμπεριέχονται κείμενα των: Νίκου Καλογήρου, Γιώργου Γεράκη, Jean Louis Cohen, Δημήτρη Φατούρου, Παναγιώτη Τουρνικιώτη και Αριστείδη Αντονά, εκδόσεις Futura.
Το 2016 ανακηρύσσεται Επίτιμη Διδάκτωρ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Τα κείμενα αυτής της αναγόρευσης –των Δημήτρη Πολυχρονόπουλου και Πάνου Κόκορη– καθώς και οι διαλέξεις που έδωσαν στους φοιτητές με αυτή την ευκαιρία η Σουζάνα και ο Δημήτρης Αντωνακάκης, συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο Ίχνη αρχιτεκτονικής διαδρομής, που εκδόθηκε –με πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Θράκης– το 2018, από τις εκδόσεις Futura.
Το 2012 της απονέμεται από τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ το βραβείο «Άρης Κωνσταντινίδης» για το έργο «Δύο κατοικίες στο Ηράκλειο Κρήτης».
Το 2020, με απόφαση της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής των Βραβείων Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2020, της απονέμεται το Βραβείο καλύτερης νέας Αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο για την Αποκατάσταση Αίθουσας Συναυλιών στο Ωδείο Αθηνών, του Γιάννη Δεσποτόπουλου.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΄ΕΡΓΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ 66 ΚΑΙ Α66.
Α. ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ – ΕΚΘΕΣΕΙΣ – ΗΜΕΡΙΔΕΣ
Η Σουζάνα έχει παρουσιάσει το κοινό έργο με τον Δημήτρη Αντωνακάκη και την ομάδα του Atelier 66 και A66 σε διαλέξεις, σεμινάρια και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Έχει πραγματοποιήσει για τα ίδια έργα εκθέσεις στις πόλεις Αmsterdam, Delft, Geneves, London, Wien, Zurich, Boston-MIT και στην Κύπρο, Λευκωσία και Λεμεσό.
Για τις εκθέσεις αυτές κυκλοφόρησαν τα τεύχη: Lyttos Hotel – Αθήνα – Wien (1988), με κείμενα των ίδιων των αρχιτεκτόνων, και κατοικία Μαυρακάκη: Αθήνα – Zurich (1988) με κείμενο του Νίκου Χουλιαρά.
Τον Απρίλιο του 1994, οργανώθηκε έκθεση του κοινού της έργου με τον Δημήτρη Αντωνακάκη στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, από το περιοδικό Αρχιτεκτονικά Θέματα, το Τ.Ε.Ε. και το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Με αφορμή αυτή την έκθεση κυκλοφόρησε ένα ακόμη τεύχος με τίτλο Art studio (1994) και κείμενο του Αριστείδη Αντονά.
Το Μάρτιο του 2004 προσκλήθηκαν –η Σουζάνα μαζί με τον Δημήτρη– από το IfA (Institut français d’ Architecture) και παρουσίασαν την δουλειά τους στο Palais de Chaillot στο Παρίσι. Εκεί, εστίασαν τη διάλεξή τους στη σημασία και τη δύναμη του κενού στην αρχιτεκτονική σύνθεση και στην ιεράρχηση και διαβάθμιση της ιδιωτικότητας.
Η κοινή δουλειά τους έχει παρουσιαστεί με αφορμή τα Europalia (1982) από τη Βέλγικη Τηλεόραση.
Στις 20 Δεκεμβρίου 1989 προβλήθηκε, στο Centre Georges Ρompidou, ένα video αφιερωμένο σ’ αυτούς, στο πλαίσιο της εκδήλωσης Qui fait l’ architecture Εuropéenne? Deux journées retrospectives sur les figures de l’architecture de notre temps, η οποία οργανώθηκε από το Ministère de l’Equipement, du Logement, des Transports et de la Mer και το Centre de la Création Industrielle.
Το έργο τους έχει παρουσιαστεί επανειλημμένα από την Ελληνική τηλεόραση.
Το 2009, στο πλαίσιο της εκπομπής Ιστορίες των χρόνων μου, η ΕΡΤ παρουσίασε ένα ντοκιμαντέρ 45’ λεπτών με θέμα τον οικισμό στο Δίστομο, με σκηνοθέτη τον Μαρκ Γκαστίν, αρχιτέκτονα. Την αφήγηση και παρουσίαση του οικισμού είχαν αναλάβει οι ίδιοι οι αρχιτέκτονες.
Το 2012 το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Πατρών οργάνωσε μια ημερίδα για το έργο τους Oικισμός στο Δίστομο. Με αυτή την αφορμή, η Σουζάνα μαζί με τον Δημήτρη σχεδίασαν μια έκθεση, στο χώρο του Πανεπιστημίου. Παράλληλα εκδόθηκε βιβλίο με το κείμενο της ομιλίας της καθώς και τα σχετικά κείμενα της ημερίδας των: Β. Πετρίδου, Π. Τουρνικιώτη, Ε. Καλαφάτη, Ν. Μπελαβίλλα, Η. Κωνσταντόπουλου, Δ. Φατούρου, Π. Πάγκαλου, Ν. Κυρκίτσου, Δ. Φιλιππίδη, Δ. Αντωνακάκη και John Habraken.
Τον Αύγουστο του 2016, μετά από πρόσκληση του Δήμου Λουτρακίου, οργάνωσε μαζί με τον Δημήτρη έκθεση στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης με το έργο του Εργαστηρίου 66 – Α66. Τον Σεπτέμβριο μετείχαν σε μια ομαδική έκθεση στην Πάτρα όπου ανακηρύχθηκαν επίτιμα μέλη του Αρχιτεκτονικού Συλλόγου Νομού Αχαΐας – ΣΑΝΑ.
Για τις εκδηλώσεις αυτές κυκλοφόρησε η έκδοση: «Σουζάνα Αντωνακάκη – Δημήτρης Αντωνακάκης Atelier 66, πενήντα χρόνια παρουσίας» με κείμενα των: Αριστείδη Μπαλτά, Μαρίας Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, Ανδρέα Γιακουμακάτου, Παναγιώτη Πάγκαλου, Μίλτου Παπαδημητρόπουλου, Παναγιώτη Τουρνικιώτη, Γιάννη Τσιώμη, Δημήτρη Φατούρου, Δημήτρη Φιλιππίδη.
Τον Δεκέμβριο του 2016 οργανώθηκε, από το περιοδικό Ελληνικές Κατασκευές (ΕK) στο Μουσείο Μπενάκη, ημερίδα για το έργο των Σ. και Δ. Αντωνακάκη στο πλαίσιο του Εργαστηρίου 66 – Α66 και παρουσιάστηκε έκθεση με το δημοσιευμένο μέχρι τότε έργο τους. Με την ευκαιρία αυτής της ημερίδας κυκλοφόρησε η έκδοση Δημήτρης και Σουζάνα Αντωνακάκη: Οι κατοικίες της Κρήτης (2016) με κείμενα του Παναγιώτη Τσακόπουλου, της Petra Bernitsa και ένα σύντομο δικό τους.
Β. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΕΙΣ – ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Το 1980 συμπεριελήφθη ως αρχιτέκτων στην πρώτη έκδοση του βιβλίου CONTEMPORARY ARCHITECTS MacMILLAN PUBLISHERS 1980 και στη δεύτερη έκδοση SAINT JAMES PRESS, CONTEMPORARY ARCHITECTS 1987.
Tο 1985 o Κenneth Frampton επιμελήθηκε τη μονογραφία Αtelier 66: The Work of Dimitris and Suzana Αntonakakis, New York: Rizzoli Ιnternational Publications. Η μονογραφία αφορά το έργο τους στο πλαίσιο του ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ 66 με ένα δοκίμιο των Liane Lefaivre & Alexander Tzonis.
Η Σουζάνα ήταν μεταξύ των τεσσάρων αρχιτεκτόνων που εκπροσώπησαν την Ελληνική Αρχιτεκτονική των Δημοσίων Κτιρίων στην 5η Βiennale Αρχιτεκτονικής στη Βενετία το 1991. Με την ευκαιρία της συμμετοχής σε αυτή την έκθεση, το Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών εξέδωσε το βιβλίο Νew Ρublic Βuildings: Αntonakakis – Τombazis – Valsamakis, με ένα δοκίμιο της Ε. Φεσσά-Εμμανουήλ και κείμενα των αρχιτεκτόνων.
Έργα της περιλαμβάνονται και στο βιβλίο του Δ. Φιλιππίδη: Μediterranean Ηouses – Greece, και στα βιβλία του Ν. Καλογήρου που εμπεριέχονται στη Σειρά: Σύγχρονη Ελληνική Αρχιτεκτονική, στα βιβλία: Εξοχικές Μονοκατοικίες και Αστικές Μονοκατοικίες, 1996. Επίσης στο βιβλίο: Ε. Προτέστου, A guide to recent architecture, Koln: Konemann.
Το 2008 περιελήφθη η πολυκατοικία της Εμμανουήλ Μπενάκη 118, στο βιβλίο της Hilary French: Key Urban Housing of the Twentieth Century, Plans, Sections and Elevations, Laurence King Publishing, σελ. 150.
Η μελέτη της πλατείας Κολωνακίου δημοσιεύτηκε στο βιβλίο 1000 x Landscape Architecture – Verlags haus Braun, 2009.
Το 2012 το ξενοδοχείο τους Lyttos δημοσιεύεται στο βιβλίο του Jean Louis Cohen, L’ Architecture au future depuis 1889, εκδ. Phaidon.
Για το κοινό τους έργο με τον Δημήτρη Αντωνακάκη στο πλαίσιο του Αtelier 66 – Α66, έχουν δημοσιευτεί αρχιτεκτονικά σχόλια στον διεθνή και τον ελληνικό αρχιτεκτονικό τύπο (Möbel Interior Design, Architektur und Wohnen, Wohnen TABK, 9H, Contemporary Architecture, Carré Bleu, Faces, Bauform, Architektur & Bauform, Werk, Bauen und Wohnen, OASE 103 κ.ά.).
Συνοπτικά, τα βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει αφιερωμένα στο έργο της, στο πλαίσιο του Εργαστηρίου 66 και του Α66 είναι:
-
Atelier 66: The Work of Dimitris and Suzana Αntonakakis. New York: Rizzoli International Publications, 1985.
-
Α66. Η αρχιτεκτονική του Δημήτρη και της Σουζάνας Αντωνακάκη. Futura, 2007.
-
Σουζάνα Αντωνακάκη. Κατώφλια 100+7 Χωρογραφήματα, με τα κείμενά της στα ΝΕΑ. Futura, 2010.
-
Σουζάνα Αντωνακάκη, Δημήτρης Αντωνακάκης. Πενήντα χρόνια παρουσίας στο Atelier 66. 2016.
-
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης. Ίχνη Αρχιτεκτονικής διαδρομής. Futura, 2016.
-
Δημήτρης & Σουζάνα Αντωνακάκη. Οι κατοικίες της Κρήτης. Niko Advertising AE, 2016.
-
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης. Ο μικρόκοσμος του εσωτερικού χώρου. Τετράδια αρχιτεκτονικής Atelier 66. Yπό έκδοση Futura, 2021.
Γ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Από τα πολυάριθμα έργα της Σουζάνας –πάντα στο πλαίσιο του Εργαστηρίου 66 (21 χρόνια) και A66 (34 χρόνια) και τα περισσότερα σε συνεργασία με τον Δημήτρη Αντωνακάκη και τους κατά καιρούς συνεργάτες τους– σημειώνονται εδώ μόνο εκείνα που είχε ιδιαίτερα αγαπήσει και εκείνα που κατέστησαν γνωστό το έργο της στον Ελληνικό και τον Διεθνή Αρχιτεκτονικό χώρο.
Επέμενε να έχει πολλές φορές την πλήρη ευθύνη για τη μελέτη και την κατασκευή ορισμένων έργων –έλεγε: το χρωστάω στις Γυναίκες–, τα οποία σχεδίαζε και επέβλεπε μόνη ή με βοήθεια από τους συνεργάτες τους τόσο στα 21 πρώτα χρόνια στο Εργαστήριο 66 όσο και τα 34 χρόνια στο Α66. Πολλές αρχιτεκτόνισσες -από τις οποίες ορισμένες παρέμειναν πολλά χρόνια κοντά της όπως: η ΄Εφη Κουμαριανού, η Άννυ Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, η Ματίνα Καλογεράκου, η Ξένια Τσιώνη και η Έφη Ηλιάδου- υπήρξαν συνοδοιπόροι της.
Κάποια από αυτά τα προσωπικά έργα όπως:
Η πολυκατοικία στη Δοξαπατρή (1982), η κατοικία στην Εκάλη (1984), μια διπλοκατοικία (1981) και δυο κατοικίες με πισίνα (1999) στη Βούλα, η Πολυκατοικία στο Ηράκλειο (2000), η κατοικία στη Βάρη (2003), και τα κτήρια Γραφείων στην παραλιακή λεωφόρο του Νέου Φαλήρου (2002) και στο Ηράκλειο της Κρήτης (2005), τα ξεχώριζε, ανάμεσα σε πολλά δικά της, στο πλαίσιο πάντα του Atelier 66.
Παράλληλα με την πραγματοποίηση αυτών των έργων, συμμετείχε ως ισότιμος μελετήτρια με τον Δημήτρη Αντωνακάκη και με ολόκληρη την ομάδα του Εργαστηρίου 66 σε όλους τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που έπαιρναν μέρος όπως και αργότερα με τους άλλους νεότερους συναδέλφους που εργάζονταν στο Α66, συμμετέχοντας ταυτόχρονα σε ένα πλήθος μελετών ιδιωτικών και δημοσίων κτηρίων, από τις οποίες πολλές δεν υλοποιήθηκαν.
Από αυτές τις μελέτες δημοσίων έργων ξεχωρίζουν:
Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου (1965). Φρούριο Ακροναυπλίας (1969). Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης – Ρέθυμνο (1981). Πολυτεχνείο Κρήτης – Χανιά (1982). Νοσοκομείο Σητείας (1982). Θέατρο Δάσους – Θεσσαλονίκη (1996). Σταθμοί ΗΣΑΠ: Καλλιθέας (2002) και Άνω Πατησίων (2003). Μουσείο Ακροπόλεως (διαγωνισμοί) (1991 και 2003). Τμήμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών – ΑΣΚΤ (2004) και η Βιβλιοθήκη της ΑΣΚΤ (2009).
Μετατροπή Κτηρίων ΟΤΕ σε κτήρια Γραφείων – Αθήνα: Κεραμεικός (2015) και Σόλωνος (2016), Γιάννενα (2017).
Η Ανάπλαση πλατείας Κολωνακίου (2003), ο Βρεφονηπιακός Σταθμός «Μητέρα» στο Ηράκλειο (2012) και ο Παιδικός κήπος στην Ερμούπολη (2014).
Από τα Ιδιωτικά έργα δημόσιου χαρακτήρα επισημαίνονται:
Οι οικισμοί στις Σπέτσες (1966) και στο Δίστομο (1969).
Κτήρια Γραφείων –στην Καστέλλα (1980) και στον Πειραιά (1992). Τα υποκαταστήματα της Ιονικής Τράπεζας: –Ρόδος (1983) και Ηράκλειο (1989). Kαι τα Ξενοδοχεία: Hydra beach, Ερμιονίδα (1965) και Lyttos, Ηράκλειο Κρήτης, (1977).
Από τα Ιδιωτικά έργα, πολυκατοικίες και κατοικίες, διακρίνονται:
Οι διαδοχικές Προσθήκες:
στο Παλαιό Φάληρο (1967 και 1969) και στη Ρέα (2004).
Οι Πολυκατοικίες:
Εμ. Μπενάκη (1973), Σίνα και Διδότου (1986), Πρόκλου (1969). Φυτεμένα Δώματα σε πολυώροφα κτίσματα (2008).
Οι Κατοικίες στις διάφορες πόλεις και περιοχές:
Σπάτα (1974), Αλικιανός (1974), Οξύλιθος (1973) και (1977), Ακρωτήρι – Χανιά (1975) και (1978), Βαμβακόπουλο – Χανιά (1981), Πέρδικα – Αίγινα (1981), Παλαιό Ψυχικό (1982), Νέα Πεντέλη (1987), Θησείο (1986 και 2014), Φορτέτσα – Ηράκλειο (1991), Κηφισιά (1993), Θρακομακεδόνες (1986 και 1998), Γιάννενα (1999), Παύλιανη (2003), Αλικιανός (2003), Σπάτα (2004), Στέρνες (2007), Ξυλόκαστρο (2010 και 2012), Αθήνα – Θησείο (2013).
Δ. ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Έργα της Σουζάνας και του Δημήτρη Αντωνακάκη έχουν επανειλημμένα παρουσιαστεί σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό.
Η τελευταία ήταν τo 2014, στην έκθεση με θέμα Habiter le Μythe Μéditerranéen που οργανώθηκε από τον Jean Lucien Bonillo, στο Hotel des Arts, στην Toulon – Γαλλία, όπου συμμετείχαν με έργα τους μαζί με έργα των αρχιτεκτόνων: Le Corbusier και Pierre Jeanneret, Joseph Luis Sert, Alberto Libera, Luigi Cosenza & Bernard Rudofscy, Fernand Poullon, Roland Simounet, Hans Hartoung, Jorn Utzon, EliasTorres & Jose Antonio Martinez Lapena, Alvaro Siza.
Ακόμα έργα τους έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις αφιερωμένες στο Atelier 66 στις εξής χώρες και πόλεις:
-
Ολλανδία, Technische Hochschol, Delft, 1982.
-
UK, ΑΑ School of Architecture, London, 1982.
-
Austria, Hogeschule fur Angevande Kunst Vienna 1982.
-
Swizerland, ETH Zurich 1988.
-
Swizerland, University Genève 1989.
-
Κύπρος, Πολιτιστικό Κέντρο Λευκωσίας 1990.
-
Ελλάδα, Γαλλικό Ινστιτούτο Αθήνα 1994.
-
U.S.A., MIT. Boston 1997.
-
Ελλάδα, Τελόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Θεσσαλονίκη 2007.
-
Ελλάδα, ΕΜΠ, Αθήνα 2007.
-
Ελλάδα – Λουτράκι 2016.
Σημείωση:
Τα 21 πρώτα χρόνια του Εργαστηρίου 66 (1965 – 1986), ισότιμοι συνεργάτες της Σουζάνας και του Δημήτρη Αντωνακάκη υπήρξαν στο Εργαστήριο 66 οι: Γαβριήλ Αιδονόπουλος (8 διακοπτόμενα χρόνια), Γιώργος Αντωνακάκης (16 χρόνια), Έφη Τσαρμακλή-Βροντίση (9 διακοπτόμενα χρόνια), Μπούκη Νουκάκη-Μπαμπάλου και Αντώνης Νουκάκης (15 χρόνια), Κωστής Δασκαλάκης (8 χρόνια), Ελένη Γκούση Δεσύλλα (8 διακοπτόμενα χρόνια), Αλέκα Μονεμβασίτου-Αντωνακάκη (15 χρόνια), Ειράνα Μωρέτη (4 χρόνια), Αλέκος Πολυχρονιάδης (12 χρόνια), Ντένης Ποτήρης (4 χρόνια), Δημήτρης Ρίζος (6 χρόνια), Θεανώ Φωτίου (8 διακοπτόμενα χρόνια), Ντίνα Βαίου-Χατζημιχάλη (6 διακοπτόμενα χρόνια), Κωστής Χατζημιχάλης (14 διακοπτόμενα χρόνια).
ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ 1962 – 2019
1962
-
Κατοικία στη Γλυφάδα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1965
-
Αρχαιολογικό Μουσείο – Χίος. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης και Ε. Γκούση–Δεσύλλα.
1967
-
Κατοικία στο Πόρτο Χέλι. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Προσθήκη κατοικιών – Παλαιό Φάληρο. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1969
-
Ξενοδοχειακό συγκρότημα Hydra Beach – Πλέπι, Ερμιονίδα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάστηκαν: Γ. Αηδονόπουλος, Γ. Αντωνακάκης, Ε. Γκούση-Δεσύλλα, Κ. Χατζημιχάλης.
1969
-
Οικισμός προσωπικού Εταιρείας Μεταλλείων – Δίστομο, Βοιωτία. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Εστίαση και αναψυχή – Φρούριο Ακροναυπλίας. Εργαστήριο 66: Γ. Αηδονόπουλος, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Γκούση–Δεσύλλα και Ε. Τσαρμακλή – Βροντίση.
1970
-
Νυχτερινό κέντρο – Φρούριο Ακροναυπλίας. Εργαστήριο 66: Γ. Αηδονόπουλος, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Γκούση–Δεσύλλα και Ε. Τσαρμακλή-Βροντίση.
1973
-
Κέντρο διακοπών για 1100 παιδιά – Άγιος Ανδρέας, Αττική. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Γ. Αντωνακάκης, Δ. Αντωνακάκης και Κ. Χατζημιχάλης. Ομάδα 70: Α. Μονεμβασίτου, Μπ. Μπαμπάλου, Ε. Μωρέττη και Α. Νουκάκης.
-
Πολυκατοικία στην Εμμ. Μπενάκη 118, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στον Οξύλιθο, Εύβοια. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1974
-
Κατοικία στα Σπάτα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στον Αλικιανό. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1975
-
Κατοικία στη Βούλα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στη Μοντεβάρδια, Χανιά. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1976
-
Κατοικία στη Σαρωνίδα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1977
-
Κατοικία στον Οξύλιθο, Εύβοια. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1978
-
Κατοικία στην οδό Πινότση, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στο Ακρωτήρι, Χανιά. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Δ. Ρίζος.
-
Κτήριο ΤΕΕ, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Γ. Αηδονόπουλος, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου, Μπ. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης. Δ. Ρίζος και Θ. Φωτίου.
-
Πολυκατοικία στην οδό Δοξαπατρή, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη.
1979
-
Κατοικία στα Μελίσσια Αττικής. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτης: Ντ. Βαΐου.
-
Ξενοδοχειακό συγκρότημα Lyttos. Ανισσαρά, Ηράκλειο. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης: Α. Πολυχρονιάδης.
-
Βιομηχανική Σχολή – Πειραιάς. Εργαστήριο 66: Γ. Αηδονόπουλος, Σ. Αντωνακάκη, Γ. Αντωνακάκης, Δ. Αντωνακάκης, Ντ. Βαΐου, Κ. Δασκαλάκης, Α. Μονεμβασίτου, Μπ. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Α. Πολυχρονιάδης, Δ. Ρίζος και Θ. Φωτίου.
1980
-
Κατοικία στην Τραγάνα, Φθιώτιδα. Εργαστήριο 66: Δ. Αντωνακάκης.
-
Μαθητική Εστία – Λαγκάδια, Αρκαδία. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου, Δ. Ρίζος, Ντ. Βαΐου, και Θ. Φωτίου. Συνεργάστηκαν: Γ. Αηδονόπουλος, Κ. Χατζημιχάλης και Α. Πολυχρονιάδης.
-
Κατοικία στην Καστέλλα (εσωτερική μεταβολή). Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στην Ύδρα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη.
1981
-
Κατοικία στην Κάντζα Αττικής. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτης: Ντ. Βαΐου.
-
Οικιστικό συγκρότημα 220 κατοικιών στην Κομοτηνή. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Γ. Αντωνακάκης, Δ. Αντωνακάκης, Ντ. Βαΐου, Μπ. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Δ. Ρίζος, Θ. Φωτίου και Κ. Χατζημιχάλης.
-
Διπλοκατοικία στην Άνω Βούλα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτης: Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
-
Kατοικία στο Βαμβακόπουλο, Χανιά. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στην Πέρδικα, Αίγινα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Τζιμοπούλου, Θ. Φωτίου.
-
Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης, Ρέθυμνο. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μπ. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, και Θ. Φωτίου. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλιοτζίδου, Μ. Καλογεράκου, Μ. Κοπανάρη, Ε. Κουμαριανού και Κ. Μαλαχτάρη.
1981 – 1984
-
Kατοικία και πισίνα στη Βούλα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1982
-
Τριπλοκατοικία στην Άνω Βούλα. Εργαστήριο 66: Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων : Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
-
Διπλοκατοικία στο Παλαιό Ψυχικό. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Α. Μονεμβασίτου.
-
Πολυτεχνείο Κρήτης, Ακρωτήρι, Χανιά. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου, Μπ. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης και Θ. Φωτίου. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλιοτζίδου, Μ. Καλογεράκου, Μ. Κοπανάρη, Ε. Κουμαριανού και Κ. Μαλαχτάρη.
-
Νοσοκομείο Σητεία. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης και Μπ. Μπαμπάλου. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλιοτζίδου και Α. Κουναλάκη.
1983
-
Κατοικία στην Αγία Παρασκευή. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη.
-
Πάντειος Ανωτάτη Σχολή, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου, Μπ. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Α. Πολυχρονιάδης και Θ. Φωτίου.
-
Ιονική Τράπεζα, Ρόδος. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, Κ. Χριστόπουλος και Μ. Καραμάνου.
1984
-
Κατοικία στον Άγιο Ματθαίο, Χανιά. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Δ. Βαρδάκη.
-
Τριπλοκατοικία στην Άνω Βούλα. Εργαστήριο 66: Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στην Εκάλη. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
1985
-
Γραφεία Rhône-Poulenc – εσωτερική διαρρύθμιση, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης και Θ. Φωτίου.
-
Γέφυρα και τοίχοι αντιστήριξης κόμβου στη διασταύρωση των λεωφόρων Κύμης – Βυζαντίου, Αθήνα. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλιοτζίδου και Μ. Καλογεράκου. Εργοληπτική Εταιρεία: ΜΑΚ ΑΤΕΕ.
1986
-
Ωδείο – Ηράκλειο Κρήτης. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Βιοτεχνία Γκιουλμπαξιώτη, Κολωνός. Εργαστήριο 66: Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στο Θησείο. Εργαστήριο 66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
-
Γραφεία Mayamar, Καστέλλα. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στη Βούλα. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1987
-
Ξενοδοχείο των Ρόδων, Ρόδος. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη. Συνεργάτης: Μ. Τζιμοπούλου. Συνεργάστηκαν: Δ. Γεωργαντοπούλου, Μ. Καλιοντίδου και Δ. Τενεζάκης.
-
Κατοικία στη Νέα Κηφισιά. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Υπεύθυνη έργου: Σ. Αντωνακάκη.
1987 – 1993
-
Δύο κατοικίες στη Ρέα. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Ε. Παπαγεωργίου, Ξ. Τσιώνη.
1989
-
Θερινό θέατρο, Κομοτηνή. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Α. Κουναλάκη.
-
Βιβλιοθήκη στην Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α Κουναλάκη, Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη και Γ. Τριανταφύλλου. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Δ. Γεωργαντοπούλου.
-
Ανάπλαση Αττικού Άλσους, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ζ. Κοτιώνης, Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, Γ. Τριανταφύλλου και Κ. Χριστόπουλος. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Δ. Γεωργαντοπούλου, Ε. Κουμαριανού, Α. Κουναλάκη και Μ. Συντελή. Εργοληπτική Εταιρεία: Εργομηχανική Α.Ε.
-
Πολιτιστικό κέντρο, Λουκέρνη. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, Κ. Χριστόπουλος. Δ. Γεωργαντοπούλου, Μ. Καλιοτζίδου, Ε. Κουμαριανού και Α. Κουναλάκη.
-
Κέντρο Παραδοσιακής Βιοτεχνίας, Ιωάννινα. Α66: Σ. Αντωνακάκη. Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Α. Κουναλάκη και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Δ. Γεωργαντοπούλου, Φ. Καλουδιώτης, Μ. Καραμάνου, Δ. Τενεζάκης και Β. Χριστόπουλος.
-
Ιονική Τράπεζα, Υποκατάστημα Ηρακλείου Κρήτης. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης: Ο. Στεφανοπούλου – Πλατανιώτη.
-
Κατοικία στο Παλιό Ψυχικό. Α66: Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης: Δ. Γεωργαντοπούλου.
-
Κατοικία στους Θρακομακεδόνες. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1990
-
Κλειστό κολυμβητήριο του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Κομοτηνή. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Δ. Γεωργαντοπούλου, Ε. Κουμαριανού, Π. Παναγάκης και Ε. Παπαγεωργίου. Εργοληπτική Εταιρεία: ΑΤΕ Γνώμων.
-
Νέο Μουσείο Ακρόπολης. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Κουναλάκη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλογεράκου, Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, Δ. Γεωργαντοπούλου, Π. Ιατρουδάκης, Μ. Καλιοτζίδου, Φ. Καλουδιώτης, Ε. Κουμαριανού, Δ. Κουλοχέρη, Π. Παναγάκης, Ε. Παπαγεωργίου, Τ. Σπύρου, Δ. Τενεζάκης, Π. Χήναρη και Α. Χήναρη.
-
Κτήριο γραφείων Επιχειρήσεων Mayamar – λεωφ. Συγγρού 342, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλιοτζίδου, Μ. Καλογεράκου και Θ. Ξάνθη. Συνεργάστηκαν: Δ. Γεωργαντοπούλου, Ε. Παπαγεωργίου και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
-
Κτήριο γραφείων Ν. Φάληρο. Α66: Σ. Αντωνακάκη.
-
Στούντιο ζωγραφικής στην Πέρδικα, Αίγινα. A66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάστηκε: Α. Κουναλάκη.
-
Κατοικία στη Βαρυμπόμπη. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Δ. Γεωργαντοπούλου.
1990 – 1998
-
Κατοικία στη Νέα Κηφισιά. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Υπεύθυνος έργου: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτης: Ε. Κουμαριανού.
-
Πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, Ρέθυμνο. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Κουναλάκη και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Δ. Γεωργαντοπούλου και Ε. Κουμαριανού. Εργοληπτική Εταιρεία: «ΑΤΕ Γνώμων».
1991
-
Μνημειακό συγκρότημα της Μάχης της Κρήτης, Χανιά. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Α. Κουναλάκη και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλιοτζίδου, Π. Παναγάκης και Ε. Παπαγεωργίου.
-
Κατοικία στη Φορτέτσα, Ηράκλειο Κρήτης. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Τριώροφη διπλοκατοικία στο Βύρωνα, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1992
-
Πανεπιστήμιο Κύπρου. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Κουμαριανού, Α. Κουναλάκη, Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, Μ. Τσιγκούνη-Καλογεράκου, και Κ. Χατζημιχάλης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Ε. Παπαγεωργίου, Β. Πασιουρτίδης και Ξ. Τσιώνη.
-
Κτήριο γραφείων Mayamar Επιχειρήσεων Μαυρακάκη, Πειραιάς. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Β. Πασιουρίδης, Ε. Κουμαριανού και Ο. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
-
Κατοικία στο Αιγάλεω. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Υπεύθυνος έργου: Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης: Δ. Γεωργαντοπούλου.
-
Τρεις κατοικίες στην Κηφισιά. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1993
-
Κατοικία στην Κηφισιά. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1995
-
Ιδιωτικό εκκλησάκι. Α66: Α. Αντονάς, Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
1995 – 2005
-
Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Αθήνα. Α 66: Σ. Αντωνακάκη. Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Α. Κουναλάκη, Ουρ.Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη.
1996
-
Μετατροπή της Παλαιάς Δημοτικής Αγοράς της Καλαμάτας σε Αρχαιολογικό Μουσείο. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Πλατανιώτη.
-
Θέατρο Δάσους, Θεσσαλονίκη. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Δ. Γιαννίσης, Ε. Κουμαριανού, Α. Πλατανιώτη, Ξ. Τσιώνη.
-
Αθήνα: Σιδηροδρομικός Σταθμός. Α66: Σ Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Αντονάς.
1997
-
Κατοικία στην Ηλιούπολη, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Α. Αντονάς, Ξ. Τσιώνη.
-
Δύο κατοικίες στο Ντράφι, Αττική. Α66: Σ. Αντωνακάκη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου.
-
Συνολική ανάδειξη Αρχαιολογικών χώρων Αρχαίας Αγοράς και Αρείου Πάγου. Α66 Αρχιτεκτονικής, Αρχιτεκτονικό Γραφείο Μ. Περράκης & Σία, Αρχιτεκτονικό και Πολεοδομικό Γραφείο Γ. Τσιώμης & Σία.
-
Διαμόρφωση υπαίθριου χώρου στην οδό Ανδριανού. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Α. Αντονάς. Φ. Γιαννίση, Ε. Κουμαριανού, Θ. Χαραλαμπίδης.
-
Δύο κατοικίες στο Ηράκλειο, Κρήτη. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες: Μ. Καλογεράκου, Ε. Παπαγεωργίου, Ξ. Τσιώνη.
-
Πύλη Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Συνεργάτες : Α. Πλατανιώτη, Ξ. Τσιώνη.
1998
-
Μελέτη Ανάδειξης Ιστορικού Κέντρου Ερμούπολης, Σύρος. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Αντονάς, Φ. Γιαννίση, Μ. Καλογεράκου, & Γ. Τσιώμης, Γ. Ανδρεάδης.
1999
-
Δίδυμες κατοικίες στην Άνω Γλυφάδα. Α66: Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης: Χ. Πλαΐνη.
-
Κατοικία στους Θρακομακεδόνες, (μετατροπή). Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κατοικία στα Ιωάννινα. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Μουσείο Τεχνολογίας και Επιστημών Πάτρας. Α66: Α. Αντονάς, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Δ. Γιαννίσης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Α. Πλατανιώτη, Ξ. Τσιώνη.
2001
-
Νέο Μουσείο Ακρόπολης, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Στ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Ξ. Τσιώνη. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Χ. Γαλυφιανάκη, Μ. Καπνιστού, Χ. Πλαΐνη, Μ. Φωτιάδου.
2002
-
Σταθμός Η.Σ.Α.Π. Καλλιθέα, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Κουμαριανού. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Μ. Καλογεράκου.
-
Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάτρας. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Αντονάς. Ε. Κουμαριανού, Ξ. Τσιώνη.
2003
-
Σταθμός Η.Σ.Α.Π. Πατήσια, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού.
-
Ανάπλαση Πλατείας Κολωνακίου, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Χ. Πλαΐνη, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Ξ. Τσιώνη, Ε. Παρασκευά.
2004
-
Μονοκατοικία στην Τυλισσό. Α66: Σ. Αντωνακάκη.
-
Κατοικία στην Παύλιανη, Φθιώτιδα. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Υπεύθυνος έργου: Δ. Αντωνακάκης.
-
Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών: Τμήμα Μεταπτυχιακών, Αθήνα. Α 66: Σ. Αντωνακάκη. Δ. Αντωνακάκης, Μ.Καλογεράκου. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Ε. Κουμαριανού, Ξ. Τσιώνη
-
Κατοικία στη Βάρκιζα, Αττική. Α66: Σ. Αντωνακάκη
2005
-
Κτήριο γραφείων στο Ηράκλειο, Κρήτη. Α66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης. Υπεύθυνη έργου: Σ. Αντωνακάκη.
-
Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες: Χ. Γαλυφιανάκη, Κ. Αλεξάκης.
2009
-
Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών: Βιβλιοθήκη, Αθήνα. Α66: Σ. Αντωνακάκη. Δ. Αντωνακάκης, Μ.Καλογεράκου, συνεργάτες: Ε. Κουμαριανού, Ξ. Τσιώνη.
2011
-
Κατοικία στον Αλικιανό. A 66: Σ. Αντωνακάκη
-
Οδυσσέας Σγουρός & συνεργάτες. Bρεφονηπιακός Σταθμός, Μητέρα, στο Ηράκλειο, Κρήτη. Α 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλογεράκου, Ξ.Τσιώνη.
-
Παιδικός Κήπος στη Σύρο. Α 66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Μ. Καλογεράκου, Ξ. Τσιώνη.
2013
-
Μετατροπή Κτηρίου Γραφείων σε Πολυκατάστημα, στα Χανιά. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Αντονάς.
2014
-
Κατοικία στην Αρχαία Αγορά. A66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
-
Κτήριο Γραφείων ΟΤΕ στον Κεραμεικό. Α66: Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Αντονάς.
-
Παιδικός κήπος, Ερμούπολη.Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Ξ.Τσιώνη
-
Κατοικία στο Ακρωτήρι, Κρήτη. A66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
2015
-
Κατοικία στις Σπέτσες. A66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης.
2018
-
Κατοικία στο Αμάρι, Κρήτη. A66: Σ. Αντωνακάκη.
2019
-
Πολυκατοικία στη Καισαριανή, Αθήνα. A66: Σ. Αντωνακάκη και Δ. Αντωνακάκης,. Συνεργάτης αρχιτέκτων: Σ. Μάτσα.
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Α. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
-
Τιμητική διάκριση στη Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής στη Σόφια (1985).
-
Εκπροσωπεί μαζί με τoν Δ. Αντωνακάκη, τον Α. Τομπάζη και τον Ν. Βαλσαμάκη την Ελλάδα στην 5η Βiennale Αρχιτεκτονικής στη Βενετία (1991).
-
Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Γάλλων Αρχιτεκτόνων (1995).
-
Επίτιμο μέλος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Νομού Αχαΐας (1998).
Β. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ
-
Σε συνεργασία με τον Δ. Αντωνακάκη και μέλη από την ομάδα του Εργαστηρίου 66 έχει διακριθεί σε 47 Αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και έχει αποσπάσει:
-
2 Διεθνείς Διακρίσεις.
-
9 Α’ βραβεία, 8 Β’ βραβεία, 1 Γ’ βραβείο, 2 Δ’ βραβεία, 3 Επαίνους και 2 Εξαγορές σε πανελλήνιους Αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς.
-
3 Βραβεία Εφαρμοσμένου Έργου του ΥΧΟΠ.
-
8 Α’ βραβεία και 4 Β’ βραβεία σε Αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς κατόπιν επιλογής.
-
2 Α’ βραβεία, 1 Β’ βραβείo και 2 Γ’ βραβεία σε Αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς με το σύστημα της μελετοκατασκευής.
B. 1. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ
1985
-
Ειδικό βραβείο στη διεθνή έκθεση αρχιτεκτονικής της Σόφιας INTERARCH 85 (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης).
1990
-
Διεθνής Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Κουναλάκη). Η μελέτη επιλέγεται μεταξύ των δέκα καλλίτερων και μετέχει στη Β΄ φάση του διαγωνισμού.
B. 2. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΕ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ
Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1961
-
14ον – 15ον Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Βροντίση, Α. Τρίτσης).
1965
-
Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Δεσύλλα).
1966
-
Τουριστική αξιοποίηση Παλαιοκαστρίτσας Κέρκυρας. (Γ. Αηδονόπουλος, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Δ. Ποτήρης).
1967
-
Θερινές κατοικίες οικοδομικού συνεταιρισμού μηχανικών και Εργοληπτών στις Σπέτσες (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Βροντίσης, Δ. Ποτήρης).
-
Αξιοποίηση Παλαιού Φρουρίου Κέρκυρας (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Δεσύλλα, Ε. Βροντίση).
1972
-
Κέντρο διακοπών για 1200 παιδιά στον Αγ. Ανδρέα Αττικής (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου, Ε. Μωρέτη, Π. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Κ.Χατζημιχάλης).
1981
-
Πάρκο Μουτσοπούλου, Τρίκαλα (Γ.Αντωνακάκης, Δ. Αντωνακάκης, Σ. Αντωνακάκη, Κ. Δασκαλάκης, Δ. Ρίζος, Κ. Χατζημιχάλης, και Γ. Σημαιοφορίδης).
1986
-
Αποκατάσταση και σύγχρονη λειτουργία του ξενοδοχείου των Ρόδων ως ξενοδοχείο πολυτελείας στη Ρόδο (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ουρ. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη).
1990
-
ΚΕΠΑΒΙ Ιωαννίνων (Σ.Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Κουναλάκη).
Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1961
-
14ον – 15ον Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Βροντίση, Α. Τρίτσης).
1964
-
Κτίριο υποδοχής Δ.Ε.Θ. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Δεσύλλα).
1968
-
Αρχαιολογικό Μουσείο Καστοριάς (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Γ. Αηδονόπουλος, Ε. Δεσύλλα, Ε. Βροντίση).
1969
-
Διαμόρφωση Πάρκου Παραπηγμάτων και τοποθέτηση ανδριάντος Ελευθερίου Βενιζέλου (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Βροντίση, Ε. Δεσύλλα).
1972
-
Δημαρχιακό Μέγαρο Δήμου Ταύρου (Γ. Αηδονόπουλος, Γ. Αντωνακάκης, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου, Π. Μπαμπάλου, Ε. Μωρέττη, Α. Νουκάκης, Κ. Χατζημιχάλης).
1980
-
Διαμόρφωση πλατείας Ειρήνης στην Καλλιθέα (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Γ. Χουλιαράς-γλύπτης).
1984
-
Μνημείο Εθνικής Αντίστασης στο Γοργοπόταμο (Σ.Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Φανακίδης-γλύπτης).
1995
-
Α.Σ.Κ.Τ. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Α. Κουναλάκη, Ουρ. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη).
Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1965
-
Σχολικές εγκαταστάσεις Φιλεκπαιδευτικής εταιρείας Θεσσαλονίκης (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Δεσύλλα).
Δ’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1981
-
Διαμόρφωση συντριβανιού στη Πλατεία Κλαυθμώνος (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Δ. Ρίζος, Γ. Χουλιαράς-γλύπτης).
1982
-
Μνημείο Εθνικής Αντίστασης στο νεκροταφείο Κοκκινιάς (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Γ. Χουλιαράς-γλύπτης).
ΕΠΑΙΝΟΣ
1972
-
Δημαρχιακό Μέγαρο Ταύρου (Γ. Αηδονόπουλος, Γ. Αντωνακάκης, Δ. Αντωνακάκης, Σ. Αντωνακάκη, Α. Μονεμβασίτου, Π. Μπαμπάλου, Ε. Μωρέττη, Α. Νουκάκης, Κ. Χατζημιχάλης).
1991
-
Μνημείο Εθνικής Αντίστασης στην Ηλιούπολη. (Δ. Αντωνακάκης, συνεργάτης Α. Κουναλάκη, Γ. Χουλιαράς-γλύπτης).
Β’ ΕΠΑΙΝΟΣ
1980
-
ΤΕΕ στην Αθήνα (Γ. Αηδονόπουλος, Δ. Αντωνακάκης, Σ. Αντωνακάκη, Κ. Δασκαλάκης, Α. Μονεμβασίτου, Π. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Δ. Ρίζος, Θ. Φωτίου).
ΕΞΑΓΟΡΑ
1994
-
ΤΕΕ Αθήνας (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Α. Κουναλάκη, Ε. Παπαγεωργίου, Β. Πασιουρτίδης, Ουρ. Στεφανοπούλου – Πλατανιώτη, Ξ. Τσιώνη).
1995
-
Κτίριο ΤΣΜΕΔΕ, Αθήνα (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Μ. Καλογεράκου, Ε. Κουμαριανού, Α. Κουναλάκη, Ουρ. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη).
B. 3. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΕ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΥΧΟΠ.
1983
-
Οικογενειακή κατοικία.
-
Πολυκατοικία.
1984
-
Οικογενειακή πολυκατοικία.
B. 4. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΠΙΛΟΓΗ
Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1981
-
Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ντ. Βαϊου, Κ. Δασκαλάκης, Π. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Δ. Ρίζος, Θ. Φωτίου, Κ. Χατζημιχάλης).
1982
-
Πολυτεχνείο Κρήτης. Αρχικές εγκαταστάσεις Πολυτεχνείου Κρήτης στα Χανιά (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Α. Μονεμβασίτου-Αντωνακάκη, Π. Μπαμπάλου-Νουκάκη, Α. Νουκάκης, Θ. Φωτίου).
1992
-
Κτίριο γραφείων στην Λ. Συγγρού 342 (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης).
1997
-
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Κεντρική Πύλη Εισόδου (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ουρ. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη).
Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1980
-
Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιώς (Γ. Αηδονόπουλος, Γ. Αντωνακάκης, Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ντ. Βαϊου, Κ. Δασκαλάκης, Π. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Α. Πολυχρονιάδης, Δ. Ρίζος, Θ. Φωτίου).
1981
-
Νέα Κτίρια της Ανωτάτης Σχολής Πολιτικών Επιστημών στην Αθήνα – Πάντειος. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Π. Μπαμπάλου, Α. Νουκάκης, Α. Πολυχρονιάδης, Θ. Φωτίου).
1989
-
Κτίριο Βουλής, Αμαλίας 22-24 (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης & η ομάδα Α66).
1998
-
Μουσείο επιστημών και τεχνολογίας, Πανεπιστημίου Πατρών. (Σ. Αντωνακάκη, Δ. Αντωνακάκης, Ε. Κουμαριανού, Ουρ. Στεφανοπούλου-Πλατανιώτη, Σ. Καλογεράκου, Ξ. Τσιώνη, Α. Αντωνακάκης).
B. 5. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
1984
-
Ανισόπεδη διάβαση Λεωφόρου Κηφισίας και Κατεχάκη.
1986
-
Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας.
Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1995
-
Φοιτητική Εστία στην Κέρκυρα.
Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ
1989
-
Ανάπλαση του Αττικού Άλσους στην Αθήνα.
1990
-
Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.
ΒΙΒΛΙΑ
-
Le Corbusier. Entretien. Μτφ. Σ. Αντωνακάκη. Αθήνα: εκδ. Παπαζήση, 1971.
-
Atelier 66 – The Architecture of Dimitris and Susana Antonakakis. Επιμ. K. Frampton. Εκδ. Rizzoli, New York, 1985.
-
Atelier 66 – Η αρχιτεκτονική του Δημήτρη και της Σουζάνας Αντωνακάκη. Επιμ. Π. Τουρνικιώτης. Αθήνα: εκδ. FUTURA, 2007.
-
Κατώφλια. 100 + 7 χωρογραφήματα. Αθήνα: εκδ. FUTURA, 2010.
-
Σουζάνα Αντωνακάκη και Δημήτρης Αντωνακάκης. Ίχνη Αρχιτεκτονικής Διαδρομής – Α΄ και Β΄ τεύχη. Επιμ. Δ. Πολυχρονόπουλος. Αθήνα: εκδ. FUTURA, 2018.
-
Σουζάνα Αντωνακάκη και Δημήτρης Αντωνακάκης. Πενήντα Χρόνια Παρουσίας. Επιμ. Παναγιώτης Πάγκαλος & εκδ. Printup, 2016.
-
Ο Μικρόκοσμος του Εσωτερικού Χώρου, FUTURA, 2021 (υπό έκδοση).
ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ
-
Antonakaki, Tombazis, Valsamakis. Επιμ. Ε. Φεσσά – Εμμανουήλ. Εκδ. Greek Ministry of Culture, 1991.
-
Domus Mare Nostroum, Habiter le Mythe Méditerranéen Επιμ.Jean Lucien Bonillo,. Toulon : Hotel des Arts, 2014.
-
Lyttos Hotel, Hochschule fur Angevandte Kunst. Βιέννη , 1988.
-
Μavrakakis House. ΕΤΗ Zurich, & Université de Genève, 1988.
-
Art Studio. Αθήνα: Γαλλικό Ινστιτούτο, 1994.
ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
-
Η. Κωνσταντόπουλος (επιμ.), Μονογραφίες IV Δημήτρης και Σουζάνα Αντωνακάκη, Θέματα Χώρου & Τεχνών, τεύχος 25, 1994.
-
Alexandre Tzonis et Liane Lefaivre, De la trame au cheminement, Le Carre Bleu, Expression regionale et architecture contemporaine, No 2/82.
-
Building Design, 1995.
ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΙΛΗΦΘΕΙ:
-
Antonakakis Suzana Maria. Στο: Λεξικό, Contemporary Architects. Eπιμ. Ann Lee Morgan and Colin Naylon, εκδ. Mac Millan 1980 εκδ. St. James Press, 1987.
-
Αυτοβιογραφικό σημείωμα. In Contemporary Architects, Emmanuelo M.(ed.). Chicago, London: St. James Press, 1980.
-
Κατοικία και ποιότητα ζωής. Η διαδικασία του χρόνου στο σχεδιασμό. Στο Δελτίο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΔΣΑ), 1981, τ.χ. 9.
-
Aldo Van Eyck. Κατάλογος Έκθεσης. Αθήνα: ΑΧ ΒΑΧ, 1983.
-
Suzana Antonakakis. Στο Ιnternational design seminar (Indesem 87). Πρακτικά, 1988.
-
Ποίηση Κατασκευή – Μερικές Σκέψεις. Περιοδικό ΣΗΜΑ, 1992, τχ. 8.
-
Teacher and Friend. Στο A. James Speyer. The university of Chicago Press, 1997.
-
Technology Place and Architecture. Kenneth Frampton (ed.). New York: Rizzoli International Publications, 1998.
-
Ο Λαβύρινθος. Στο Συλλογικό τόμο Όριον Β. Τιμητικός τόμος στον καθηγητή Δ. Α. Φατούρο. 1999.
-
Το διακύβευμα του 21ου Αιώνα. Στο περιοδικό Αρχιτέκτονες + Μηχανικοί, 2002, τ.χ. 60.
-
Κατοικία και ποιότητα ζωής. Η διάσταση του χρόνου στο σχεδιασμό. Στο Συλλογικό τόμο, Ανθολογία κειμένων ελληνικής αρχιτεκτονικής 1925-2002. Επιμ. Δ. Φιλιππίδης [απόσπασμα] (Δελτίο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, 9/1981, 50 – 59), εκδ. Μέλισσα, 2006.
-
Μεταμορφώσεις και συμβιώσεις. Στο Περιοδικό ΔΟΜΕΣ, 2007, τχ. 57.
-
Σώματα και κτίσματα: Προς μία Αμφίδρομη Θεατρικότητα. Αναφορά στο έργο του Le Corbusier. Στο VERS L.C. Contre. Συλλογικός Τόμος, επιμ. Φ. Γιαννίση, Ι. Λυκουργιώτη, Ρ. Φατσέα. Εκδ. FUTURA και Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 2010.
-
Πόλη και πολυκατοικία – μία καίρια συμβίωση. Στο Η Αθήνα σήμερα. Πρακτικά Συμποσίου, 2011.
-
Εργάζομαι άρα κατοικώ. Η περίπτωση του συγκροτήματος κατοικιών των μεταλλείων Μπάρλου στο Δίστομο Βοιωτίας, των Δ. & Σ. Αντωνακάκη. Πρακτικά Ημερίδας, επιμ. Β. Πετρίδου, Π. Πάγκαλος, Ν. Κυρκίτσου. Εκδ. Πανεπιστήμιο Πατρών, 2012.
-
Αντωνακάκη Σουζάνα. Στο Λεξικό Αρχιτεκτονική. Επιμ. Χ. Μπούρας, Δ. Φιλιππίδης. Εκδ. Μέλισσα, 2013.
-
Σημειώσεις γύρω από την έννοια της «συμβίωσης». Στο Συλλογικό Τόμο Συμβιώσεις. Η αρχιτεκτονική στην εποχή των φυσικοπολιτισμών και της τεχνητής φύσης. Μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Επιμ. Ζ. Κοτιώνης, Γ. Τζιρτζιλάκης. Εκδ. Καστανιώτη, 2015.
-
Κατοικία και κατοίκηση. Τυπολογία και επεξεργασία των ορίων. Στο Συλλογικό Τόμο, Κατοικία: Σχεδιάζω, Κατασκευάζω, Σκέπτομαι. Κείμενα για την διδασκαλία και το σχεδιασμό της κατοικίας. Επιμ. Σ. Λαδά. Εκδ. University Studio Press, 2015.
-
Το κενό και η επεξεργασία του ορίου στη συνθετική διαδικασία. Κατώφλια χώρου και χρόνου Στο Πόλη και Αρχιτεκτονική. Πρακτικά Συνεδρίου. Επιμ. Π. Πάγκαλος, Πάτρα, 2014.
-
Πίστη και Αρχιτεκτονική: Βεβαιότητες και Αμφιβολίες μερικά σχόλια για την ιερότητα των χώρων. Το παράδειγμα της Ronchamp. Στο Αρχιτεκτονική και Πίστη. Architectural workshop, city lab. Πρακτικά Συνεδρίου. Επιμ. Π. Πάγκαλος, 2015.
-
Έρωτας και Αρχιτεκτονική: Το Σκοτεινό Αντικείμενο του Πόθου. Στο ΄Eρως, Αρχιτεκτονική, Πόλη. Πρακτικά Συνεδρίου. Επιμ. Π. Πάγκαλος & Σ. Αλιφραγκής, 2016.
-
Ηχητικοί όγκοι και ορατές διάρκειες: Διάρκεια στον χώρο και τον χρόνο. Στο Χρόνος, Αρχιτεκτονική, Τέχνη. Τα διαρκή στοιχεία της Αθήνας. Πρακτικά Συνεδρίου. Επιμ. Π. Πάγκαλος & Σ. Αλιφραγκής, 2017.
-
Γραπτός και Κτισμένος Ποιητικός Λόγος. Συνοπτικές Προσεγγίσεις. Η πολύτιμη πολυπλοκότητα των Αρθρώσεων. Στο Σώμα, Αρχιτεκτονική, Τέχνη. Πρακτικά Συνεδρίου. Επιμ. Π. Πάγκαλος & Σ. Αλιφραγκής, 2018.
-
Το Ίχνος και ο Φόβος της Απώλειας. Στο Φόβος, Αρχιτεκτονική, Τέχνη. Πρακτικά Συνεδρίου. Επιμ. Π. Πάγκαλος & Σ. Αλιφραγκής, 2019.
-
Ποίηση και Λόγος, Γεωμετρία και ποιητικός Λόγος. Όριο και κενό. Δεσμεύσεις και Ελευθερία. Προσεγγίσεις στο αρχιτεκτονικό σύμπαν του Άρη Κωνσταντινίδη. Επιμ. Ντίνα Βαΐου, Ίδρυμα Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα, 2019.
Γεννήθηκα στην Αθήνα στις 25-06-1935. Στο μαιευτήριο της Έλενας. Οι γονείς μου Τάσος Κολοκυθάς και Φρόσω Βαρδάκη θέλανε πολύ ένα αγόρι γιατί είχανε χάσει το δεύτερο μετά την αδελφή μου παιδί τους τον Αντώνη, πολύ μικρό αντί όμως για το Μανούσο – έτσι θα με βαφτίζανε – βγήκα εγώ ένα μελαχρινό μωρό όχι και πολύ όμορφο που καθώς μου λέγανε ήμουν ήσυχη και διακριτική σαν να ήξερα ότι δεν με θέλανε και πολύ, καθώς ήμουν κορίτσι. Άραγε η μεγάλη καθυστέρηση της βάπτισης μου να είχε και κάποιες προεκτάσεις ψυχαναλυτικές;
Η βάπτιση μου έγινε στην εκκλησία του Τίμιου Σταυρού στο χωριό του πατέρα μου, στον Αιλιανό, είχα παραμεγαλώσει και την θυμάμαι ακόμα σαν όνειρο. Θα πρέπει να ήμουν τεσσάρων χρονών περιμέναμε για χρόνια τον νονό μου που ήταν στην Αμερική αν θυμάμαι καλά, ήτανε ένας επώνυμος πολιτικός φίλος του πατέρα μου, αλλά ο νονός καθυστερούσε και εγώ αν και θα με βάπτιζαν Μαρία με το όνομα της γιαγιάς μου της Μαρίας Βαρδάκη (μητέρας της μητέρας μου) είχα αποκτήσει εν τω μεταξύ ένα άλλο όνομα.
Το ιστορικό για αυτό το όνομα μου συνοπτικά:
Σε κάποιο θέατρο ή επιθεώρηση μια χορεύτρια χόρευε με ένα τραγούδι που το ρεφραίν του ήτανε:
Γιοχάνα Γιοχάνα αφράτη και νταρντάνα κομψή και τρυφερή.
Φαίνεται πως το διασκέδαζα αυτό το τραγούδι και έτσι με την επανάληψη μου έμεινε το Γιοχάνα που μετά άλλαξε έγινε Σούζη και αργότερα Σουζάνα.
Στο δημοτικό Σχολείο έκανα απεγνωσμένες προσπάθειες για να με φωνάζουν Μαρία ή και Ρία το έγραφα στις ετικέτες των τετραδίων μου, το ζητούσα να με φωνάζουν Μαρία αλλά δεν το πέτυχα εκ των υστέρων ίσως καλλίτερα, και έτσι το Σούζη – Σανικό το χαϊδευτικό μου- ή το μικρό όταν αναφερότανε στις δυο αδελφές, τελικά επικράτησε το Σουζάνα στην ταυτότητα μου: Μαρία Σουζάνα μια και το πιστοποιητικό της βάπτισης μου χάθηκε ή κάηκε στην κατοχή και μου έβγαλαν άλλο, μετά τον πόλεμο, με τα δύο ονόματα: Μαρία-Σουζάνα ίσως πρωτοβουλία του πατέρα μου που το φρόντισε.
Και οι δύο γονείς μου από την Κρήτη. Ο πατέρας μου καταγωγή και διαμονή στον Αλικιανό, η μητέρα μου από τα Χανιά. Αν και μεγάλωσα στην Αθήνα οι σχέσεις μου με την Κρήτη ήταν ισχυρές, τα έθιμα, οι φιλίες των γονιών, το Κρητικό λεξιλόγιο, οι συγγενείς, οι ιστορίες, η γιαγιά μου η Βαγγελίτσα, με τον Ερωτόκριτο και το Ευαγγέλιο και η προγιαγιά Αικατερίνη –που την θυμάμαι σαν όνειρο– τα έμμετρα παραμύθια της γιαγιάς:
Εμείς κυρά ξαδέλφη μου έχουμε έναν αντέτι
νωρίς πρωχού να πέσουμε πίνουμε ένα σερμπέτι.
Αυτό το στιχάκι είναι από τις διηγήσεις της γιαγιάς για το πως κατάφερε ο ερωτευμένος νέος να εισχωρήσει στο δωμάτιο της αγαπημένης του, μεταμφιεσμένος σε κοπέλα.
Τα καλοκαίρια τα περνούσαμε στο χωριό με τις πορτοκαλιές στον Αλικιανό.
Η μητέρα μου από μικρή ζωγράφιζε και είχε μια κλίση προς την ποίηση και τη λογοτεχνία που μας επηρέασε πολύ – από μικρές, την αδελφή μoυ Έλια και μένα.
Οφείλω πολλά στη μάνα μας: στην επιμονή της μέσα στα δύσκολα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου να ασχοληθούμε με αυτά που θεωρούσε εφόδιο και συντροφιά για όλη μας τη ζωή.
Ήθελε να σπουδάσουμε και μας έλεγε: το δίπλωμα είναι βραχιόλι στο χέρι σας, δεν ξέρω το νόημα αυτής της διαπίστωσης: του κοσμήματος με το νόημα του κόσμου που ανοίγει η μάθηση, ή και της δυνατότητας αυτονομίας που χαρίζει η μόρφωση ιδιαίτερα στις γυναίκες;
Ήθελε με όλες τις δυσκολίες να μάθουμε γλώσσες –τότε τα γαλλικά ήτανε η διεθνής γλώσσα– γι’ αυτό κάλεσε την κυρία Βελιμέζη που κατοικούσε στη γειτονιά μας, Γαλλίδα που είχε παντρευτεί Έλληνα, και κανόνισε να μας κάνει μαθήματα γαλλικών και αντί λεφτά της έδινε μπακαλιάρο παστό.
Ο πατέρας μας με το γνωστό του χιούμορ έλεγε :
Εντάξει οι κόρες μας έτσι με τον μπακαλιάρο έχουν σίγουρο το baccalaureat.
Μεγάλωσα στην Καλλιθέα, μια τυπική γειτονιά των προαστίων της Αθήνας με σπίτια μονώροφα ή το πολύ διώροφα με αυλές και κήπους.
Τα παιδιά και οι οικογένειες γνωστοί στις βεγγέρες, οι μεγάλοι στα πεζοδρόμια κουβέντιαζαν και εμείς τα παιδιά παίζαμε στις αλάνες –τα άδεια οικόπεδα– ή στο δρόμο καθισμένα στα σκαλιά, συζητούσαμε για πολλά και διάφορα.
Η Αθήνα, για μας τα παιδιά, ήτανε κάτι σαν την πρωτεύουσα για τους επαρχιώτες. Πηγαίναμε για παγωτό στην Αίγλη στο Ζάππειο, ή με τον πατέρα μου στο δικηγορικό του γραφείο στη στοά Νικολούδη –στην οδό Σταδίου.
Αξέχαστη ιστορία από αυτές τις επισκέψεις στο γραφείο του πατέρα μου:
Ιστορίες από την Γερμανική κατοχή –οι εκτελέσεις στο χωριό. Ο αδελφός του πατέρα μου Μανώλης Κολοκυθάς, ανάμεσα στους άντρες του χωριού που στήσανε οι Γερμανοί για εκτέλεση, ήτανε ο μόνος που γλύτωσε τρέχοντας και πέφτοντας σε ένα χαντάκι. Οι Γερμανοί του ρίξανε και νόμισαν ότι τον σκότωσαν αλλά εκείνος σύρθηκε και ανέβηκε στο βουνό.
Η γιαγιά μου τον θεωρούσε σκοτωμένο και του έκανε μνημόσυνο ενώ αυτός κρυβότανε σε φιλική οικογένεια –ένα γεγονός που τον σημάδεψε για όλη του τη ζωή.
Ζήσαμε την κατοχή και τον εμφύλιο στο σπίτι της Καλλιθέας, μνήμες της παιδικής ηλικίας: ο φόβος, η ανασφάλεια αλλά και η συντροφικότητα, η γειτονιά με όλα εκείνα που πλουτίζουν την καθημερινότητα και μένουν στη μνήμη, παιδιά, φιλίες, παιχνίδια, ανέκδοτα και φιγούρες ανθρώπων, λόγια και εικόνες, ιστορίες και χαρακτήρες, οι βεγγέρες, οι κουβέντες στα σκαλιά με τα παιδιά της γειτονιάς, οι κούκλες μας και τα σπιτάκια που χτίζαμε στην αυλή μας, τους φτιάχναμε μικροσκοπικά δελτία, τις ταΐζαμε με το συσσίτιο και τους μοιράζαμε το φαγάκι που φτιάχναμε με νερό και ψιλοκομμένα φύλλα ή λουλούδια από τον κήπο μας και το «μαγειρεύαμε» σε μικρά ντενεκάκια που μαστορεύαμε.
Από αυτά τα παιχνίδια στον μικρό μας κήπο, θυμάμαι ακόμα –ίσως αυτή η ανάμνηση έχει να κάνει με την επιλογή αργότερα της αρχιτεκτονικής στην ζωή μου– τον πηλό που με νερό και άχυρο και καλούπια από σπιρτόκουτα ήτανε το υλικό για τους μικρούς πλίνθους, που στεγνώναμε στον ήλιο και χτίζαμε μ’ αυτούς σπιτάκια η μάλλον τους διαχωριστικούς τοίχους με τα ανοίγματα -πόρτες και παράθυρα- του σπιτιού της κούκλας.
Αυτό το μικρό κηπάκι στην πίσω πλευρά του σπιτιού μας, –επικοινωνούσε άμεσα με την κουζίνα, την πλακόστρωτη βεράντα και την στριφτή σκάλα της ταράτσας– ήτανε η περιοχή που επικοινωνούσαμε με τους γείτονες.
Τα δέντρα και τα φυτά μας που θυμάμαι : η κορομηλιά, η αγγελική, το γιασεμί και το αιγόκλημα.
Από το δρόμο μια δεύτερη είσοδος μέσα από ένα μακρύ ανοιχτό διάδρομο οδηγούσε στον κήπο και στην κουζίνα χωρίς να μπεις από την κεντρική είσοδο του δρόμου. Από το διαχωριστικό τοίχο αυτού του διαδρόμου – το μπεντένι – επικοινωνούσα με τη γειτόνισσα φιλενάδα μου την Ασπασούλα.
Η οικογένεια της μητέρας μου της Φρόσως Βαρδάκη κατοικούσε στα Χανιά. Η μητέρα της Μαρία –από αυτή πήρα και το κανονικό μου όνομα– (γιατί το Σουζάνα είναι μια άλλη ιστορία όπως έγραψα). Η Μαρία Βαρδάκη –το γένος Βλοντάκη– παντρεύτηκε τον Αντρέα Βαρδάκη τον παππού μου, που ήτανε καλός γιατρός αλλά είχε την ατυχία να τυφλωθεί νέος, πήγε στη Βιέννη για θεραπεία αλλά δεν έγινε καλά. Ο τυφλός παππούς λοιπόν και η γιαγιά Μαρία είχανε πολλά βάσανα και πολλά παιδιά όπως ήτανε τότε οι περισσότερες οικογένειες.
Από τις διηγήσεις της μητέρας μου η ζωή της οικογένειας ήτανε δύσκολη, γιατί εκτός από τον παππού που ήτανε τυφλός, η γιαγιά μου η Μαρία, ευαίσθητη Αρσακειάδα μορφωμένη για την εποχή εκείνη, είχε φυματίωση και η κατάσταση της χειροτέρευε συνέχεια.
Πέθανε ενώ τα παιδιά της ήτανε ακόμα μικρά και η μητέρα μου ήτανε πια σαν μητέρα για τα μικρότερα αδέλφια της.
Τα παιδιά αν δεν ξεχνώ κανένα ήτανε: ο Κώστας, η Ευφροσύνη (Η μητέρα μου Φρόσω), ο Νικόστρατος, ο Μιλτιάδης, ο Γιώργος, ο Κίμων και η πιο μικρή η αγαπημένη μου θεία Δέσποινα -η Δεσποινούλα για την μητέρα μου- ο καθένας από τα αδέλφια και μια ιστορία. Έζησαν στα Χανιά στο σπίτι του παππού Ανδρέα. Σ΄ αυτό μέναμε και εμείς τα καλοκαίρια όταν πηγαίναμε στα Χανιά.
Ο Κώστας ήτανε ιδιαίτερα ευγενικός με καλούς τρόπους και λεπτότητα. Γύρισε από τη Σμύρνη μετά την Μικρασιατική καταστροφή παντρεμένος με την Ευαγγελία έξυπνη και καπάτσα Σμυρνιά, ο Κώστας έκανε παρέα με τους κύκλους της αριστοκρατίας των Xανιών. Λέσχη, χαρτιά και εσπερίδες, ήτανε καλός μαζί μας και τα καλοκαίρια στο τραπέζι μας μάθαινε πως θα πρέπει να τρώμε αριστοκρατικά.
Τα παιδιά τους –τα ξαδέλφια μου– o Αντρέας, ο Γιώργος, ο Φοίβος, η Μαρίκα και η Έλλη.
Ο Νικόστρατος, ο δεύτερος αδελφός της μητέρας μου, έφυγε για σπουδές στην Ιταλία στην Πάντοβα και γύρισε στα Χανιά πολιτικός μηχανικός πολύ συμπαθής, ευγενικός και καλός μηχανικός. Παντρεύτηκε την Μυρσίνη Μουζουράκη, τα παιδιά τους Κωστής και Κατερίνα. Ο Κωστής σπούδασε στο ΕΜΠ πολιτικός μηχανικός, δραστήριο μέλος της ΕΔΗΝ και του αγώνα για το 114. Η Κατερίνα –αεροσυνοδός και μητέρα των δίδυμων Κωνσταντίνου–ζωγράφου και του Φιλίππου (σπουδές για τη θάλασσα και τους ωκεανούς). Ο πατέρας τους Γήσης Παπαγεωργίου, αξιωματικός του ναυτικού, παραιτήθηκε και ασχολήθηκε επαγγελματικά με το σχέδιο και τη γελοιογραφία.
Ο Μιλτιάδης, άλλος αδελφός της μητέρας μου, κομμουνιστής, εξόριστος και φυλακισμένος στο διάστημα της μεταξικής δικτατορίας και αργότερα για πολλά χρόνια.
Γνωρίστηκε με τη γυναίκα του Ζωή μέσα από το κόμμα, τα παιδιά τους Δέσποινα και Νικόστρατος. Η Δέσποινα, αγαπημένη μου ξαδέλφη πολύ νεότερη από μένα, σπούδασε αρχιτεκτονική –ίσως επηρεασμένη από μένα– στη Γερμανία, στη Βαϊμάρη. Δούλεψε λίγα χρόνια στο γραφείο μας και έφυγε για τα Χανιά, όπου παντρεύτηκε τον Λεωνίδα Κακάκρογλου πολιτικό μηχανικό και ποιητή. Τα παιδιά τους Ευάγγελος και Μιλτιάδης.
Η Δέσποινα δούλεψε στα Χανιά με υπευθυνότητα και ευαισθησία, είχε γραφείο με την Μαρία Παγκάλου και τον αδελφό της Νικόστρατο πολιτικό μηχανικό. Η Δέσποινα άντεξε για τρία χρόνια με γενναιότητα την αρρώστια της, μέχρι το τέλος της και πέθανε νέα το καλοκαίρι του 2009.
Ο τρίτος αδελφός της μητέρας μου ο Γιώργος ήτανε –από διηγήσεις της μητέρας μου– ένα ευαίσθητο και φιλάσθενο παιδί. Πρέπει να ήξερε γλώσσες γιατί μετά από χρόνια έμαθα ότι ήτανε συνάδελφος του πατέρα του Δημήτρη –Αριστείδη Αντωνακάκη– στην Eastern company. Ήτανε μάλιστα και μαθητής του στο βιολί.
Αυτές τις μέρες ο Γιώργος, ο αδελφός του Δημήτρη, μας έφερε μια φωτογραφία του πατέρα του με μαθητές του [στο Ωδείο] και ανάμεσα τους είναι ο θείος μου Γιώργος Βαρδάκης, ο οποίος πέθανε στην κατοχή στα Χανιά στην εγχείρηση αμυγδαλών.
Ο άλλος αδελφός της μητέρας μου ο Κίμων είχε κι αυτός τις δικές του ιστορίες, είχε ένα ιδιαίτερο χιούμορ και με την γυναίκα του ανήκαν σε μια [θρησκευτική] αίρεση. Αν και ο θείος Κίμων δεν έδειχνε φανατικός, αρνήθηκε το στρατιωτικό και έκανε εξορία στη Μακρόνησο μαζί με τους κομουνιστές.
Ο Κίμων ήτανε καθηγητής των μαθηματικών στα Χανιά. Ιστορίες και ανέκδοτα από τους μαθητές και τη διδασκαλία του μας διασκέδαζαν τα καλοκαίρια –καθώς ήτανε τακτικός επισκέπτης μας στο χωριό.
Η μεγαλύτερη αδερφή μου Ευαγγελία –’Ελια γεννήθηκε στα Χανιά το 1928. Μεσολάβησε ο αδελφός μου Αντώνης –που πέθανε μικρός όπως ήδη έγραψα– πήρε το όνομα του συμβολαιογράφου παππού μου από τον πατέρα μου. Η απώλεια του μικρού αδελφού ήταν μια μόνιμη πίκρα για την οικογένεια και ιδιαίτερα για τη μητέρα μου.
Πέθανε από τέτανο –μόλυνση από το δέρμα των παπουτσιών του– που του παρουσιάστηκε στις διακοπές του στον Αλικιανό όταν τον έφεραν στην Αθήνα ήτανε πια πολύ αργά….
Η αδελφή μου «η μεγάλη» όπως την λέγανε για να την ξεχωρίζουν από το «μικρό», που ήμουν εγώ, ήτανε πολύ καλή μαθήτρια και της οφείλω πολλά· προηγήθηκε στο γαλλικό Ινστιτούτο, με εισήγαγε στην γαλλική φιλολογία (Literature Française) και στην αγάπη των βιβλίων και της ποίησης, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην μητέρα μας.
Τότε η αδελφή μου η ‘Ελια στα δύσκολα χρόνια που περνούσαμε ήτανε για μένα μια πηγή πνευματικότητας και παρηγοριάς. Τελείωσε την Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετά στο Παρίσι έκανε την διδακτορική της διατριβή, όταν εγώ ήμουν ακόμα στο γυμνάσιο. Αργότερα εγκαταστάθηκε στο Παρίσι με τον Παναγιώτη Σακελλαρόπουλο ψυχίατρο και πατέρα των δυο παιδιών τους, του Χριστόφορου που γεννήθηκε στο Παρίσι 1954 και του Τάσου (γνωστός ιστορικός και υπεύθυνος στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη) που γεννήθηκε στην Ελλάδα το 1961.
Με το Δημήτρη σχεδιάσαμε και χτίσαμε το 1974 πολύ κοντά στο παλιό σπίτι [της γιαγιάς μου] μέσα στις πορτοκαλιές το σπίτι που πηγαίνουμε για διακοπές αλλά και για δουλειές από τότε που ζούσανε οι γονείς μας, με τα παιδιά και τα εγγόνια μας, με την ΄Ελια και τον πρώην άντρα της Τάκη Σακελλαρόπουλο, που χώρισαν όταν τα δυο παιδιά τους Χριστόφορος και Τάσος ήτανε μικρά. Ο Χριστόφορος σπούδασε στο Μιλάνο αρχιτεκτονική, χάθηκε πολύ νέος το 2000, πριν γεννηθεί ο γιος του Στέφανος που του μοιάζει καταπληκτικά και έχει την ίδια ζωντάνια με κείνον. Τώρα ζει με την μητέρα του Ιωάννα και τον πατριό του αρχιτέκτονα Μανώλη Νέγρη στο Ψυχικό.
Ο πατέρας μας Αναστάσιος ή Τάσος Κολοκυθάς δικηγόρος κοντά στον Ελευθέριο Βενιζέλο από πολύ νέος – βουλευτής στην Β’ Περιφέρεια Αθηνών της Ένωσης Κέντρου. Σοβαρός πολιτικός μετρημένος στα λόγια του, αντιμετώπιζε τις δυσκολίες της ζωής με ένα ιδιαίτερο χιούμορ.
Η σχολική μου διαδρομή στα δημόσια δημοτικά σχολεία της γειτονιάς στην Καλλιθέα –από τα σχολικά κτήρια του 30– και μετά στο Γυμνάσιο Καλλιθέας. Στις τελευταίες τάξεις άλλαξα με δική μου πρωτοβουλία σχολείο και γράφτηκα στο Α’ Πρότυπο Κλασσικό Γυμνάσιο Θηλέων Αθηνών, στην οδό Αδριανού. Καθηγητής των Αρχαίων Ελληνικών ο γυμνασιάρχης Γεώργιος Σκαρδάσης, με τον προσωπικό τρόπο διδασκαλίας των Αρχαίων, μας άνοιξε τις πόρτες για την αγάπη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας.
Μια αστείρευτη πηγή γνώσης ήταν η φοίτησή μου, παράλληλα με το Γυμνάσιο, στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας, όπου είχα την τύχη να προσεγγίσω και να αγαπήσω τη γαλλική Λογοτεχνία μέσα από τη συστηματική διδασκαλία φωτισμένων δασκάλων.
Συμμαθητές μου ο Νίκος Πουλαντζάς, ο Αντώνης Μπαμπάκος, παιδικοί φίλοι και καλοί μαθητές της σπουδαίας δασκάλας μας κυρίας Laroque. Και οι δυο αυτοκτόνησαν με τον ίδιο τρόπο πτώση από ψηλά ο Αντώνης στην Αθήνα και αργότερα ο Νίκος στο Παρίσι….
Από μικρό παιδί αντιμετωπίζαμε τον φόβο του πολέμου, τους βομβαρδισμούς, τα καταφύγια, τους πανύψηλους Ναζί, που μου φαινότανε στα παιδικά μου μάτια γίγαντες, καθώς κάνανε συχνά επίδειξη δύναμης με παρελάσεις και βηματισμό τρομαχτικό για τα παιδικά μου μάτια. Θυμάμαι τις έρευνες στα σπίτια προς το τέλος του πολέμου, κυνηγώντας τους Ιταλούς.
Στον Εμφύλιο ο φόβος συνεχίστηκε πιο κοντινός, πιο απτός στη γειτονιά μας, γείτονες δίπλα μας επώνυμοι ελασίτες, οι όλμοι σκάγανε στους τοίχους των σπιτιών και οι ριπές των πολυβόλων μας αναστατώνανε, ψάχναμε που να κρυφτούμε στο ίδιο μας το σπίτι μακριά όσο γίνεται από τον δρόμο και τις οδομαχίες, οι μάχες στις ταράτσες και στους διπλανούς δρόμους. Αναμνήσεις πικρές που δεν μας άφησε να γιορτάσουμε την απελευθέρωση και επηρέασε όλη τη μετέπειτα διαδρομή της χώρας μας, ιδιαίτερα στο πεδίο του πολιτισμού.
Κι όμως, αυτή η γειτονιά στην Καλλιθέα με τη συντροφικότητα των γειτόνων, με τους κοινούς φόβους και δυσκολίες, με το χιούμορ στις συντροφιές των μεγάλων και τις παρέες των παιδιών, σημάδεψε τα παιδικά μου χρόνια και με ακολουθεί ακόμα.
Παίζαμε στους δρόμους και στις αλάνες, στα άδεια οικόπεδα στη γειτονιά μας στην Καλλιθέα με τις μονοκατοικίες, τις αυλές και τα κηπάκια, με τις συντροφιές των γειτόνων, και τις βεγγέρες στα καταβρεγμένα πεζοδρόμια το καλοκαίρι και στα σπίτια το χειμώνα.
Αυτή η ζωή μου άφησε μια γλυκιά ανάμνηση κοινότητας που με ακολουθεί ακόμα στην αρχιτεκτονική μου διαδρομή. Είναι αυτή η αίσθηση του βιωμένου χώρου μέσα και έξω από το σπίτι, η ζεστασιά της συντροφιάς αλλά και η ανάγκη της μοναχικής περισυλλογής και περιπλάνησης στους φανταστικούς κόσμους των βιβλίων που ήταν οι μόνιμοι σύντροφοι μου από τότε, και πάντα η Διάπλαση των Παίδων μόνιμη συντροφιά –η αδελφή μου συνδρομήτρια– αλλά και οι τόμοι των περασμένων χρόνων πολύτιμο δώρο της Πρωτοχρονιάς…
Τα βιβλία ήτανε ένα δύσκολο απόκτημα τα χρόνια εκείνα. Υπήρχε βέβαια ένα στοκ στο σπίτι από εκδόσεις του Ελευθερουδάκη και κάποια άλλα βιβλία ποίησης και λογοτεχνίας, αλλά η αγορά ήτανε δύσκολη, έτσι δανείζαμε όσα είχαμε διαβάσει και θυμάμαι ότι πέντε συμμαθήτριες μου είχανε μαζέψει λεφτά, για να μου αγοράσουν δώρο ένα βιβλίο του Ιουλίου Βερν…..
Η απόφασή μου να σπουδάσω αρχιτεκτονική ήτανε καθοριστική για τη ζωή μου, την επαγγελματική και οικογενειακή. Στο ΕΜΠ σπούδασα από το 1954 έως το 1959. Είχα την τύχη να έχω δασκάλους που μας έδωσαν τα κίνητρα να αναζητήσουμε τις βαθιές σχέσεις του χώρου με περιοχές πέραν του οικοδομικού πεδίου της αρχιτεκτονικής, χωρίς να υποτιμώ και τα καθαρά μαθήματα κατασκευής. Εξάλλου η κατασκευή ευρίσκεται πολύ κοντά στην «ποίηση». Παναγιώτης Μιχελής, Δημήτρης Πικιώνης, Νικόλαος Εγγονόπουλος, Χατζηκυριάκος Γκίκας, Δημήτρης Φατούρος, James Speyer…
Δυο χρόνια μετά το δίπλωμα της αρχιτεκτονικής και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος το 1961 παντρευτήκαμε με τον σύντροφο μου από τα χρόνια των σπουδών μας Δημήτρη Αντωνακάκη γεννημένο στην Κρήτη, με καταγωγή από τη Νάξο (από την πλευρά της μητέρας του).
Ο Δημήτρης έχει πιο πολύπλοκο οικογενειακό δέντρο. Ο παππούς του Γιώργος Αντωνακάκης γεννημένος στη Κρήτη, παντρεύτηκε την γιαγιά του, την Marie D’ Allegré Marais από την Lyon στην Οδησσό, όπου ζήσανε με τα παιδιά τους Αριστείδη και Τάσο έως το θάνατό του το 1916. Το 1917 η Γαλλίδα γιαγιά, χήρα τότε, επιχείρησε να φύγει με τα παιδιά της από την Οδυσσό για την Κρήτη. Δεν τα κατάφερε. Τους γύρισαν πίσω και μέσα στην απόγνωση της η γιαγιά αυτοκτόνησε. Ο πατέρας του Δημήτρη, Αριστείδης, με τον μικρό αδελφό του, μετά από διάφορες περιπέτειες βρέθηκαν στους συγγενείς τους στα Χανιά, στην Κρήτη, όπου παντρεύτηκε την Αικατερίνη Παλαιολόγου από την Νάξο. Υπάλληλος στην Eastern Company, μουσικοσυνθέτης και καθηγητής στο Ωδείο Χανίων και στο Ωδείο Ηρακλείου.
Το 1963 γεννήθηκε ο γιος μας Αριστείδης, αρχιτέκτων και θεωρητικός, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Σορβόνης (Παρίσι) και συγγραφέας με το ψευδώνυμο Αριστείδης Αντονάς. Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων. Ζήσανε στο Παρίσι με την Φοίβη Γιαννίση αρχιτέκτονα και ποιήτρια και έκαναν τις μεταπτυχιακές σπουδές τους και τις διδακτορικές διατριβές τους εκεί. Παντρεύτηκαν το 1991 έχουν δύο παιδιά, την Ελεονώρα 1993, Υποψήφια διδάκτορα στο πανεπιστήμιο του Σικάγου, και τον Δημήτρη 1996, τελειόφοιτο στο ωδείο της Γλασκόβης. Η Φοίβη είναι επίσης καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Με τον Αριστείδη έχουν χωρίσει από το 2000.
Ο Αριστείδης έχει διδάξει στο Λονδίνο στην ΑΑ, στην Ζυρίχη στο ΕΤΗ και στην Ακαδημία Τεχνών στη Βιέννη. Παντρεύτηκε ξανά την αρχιτέκτονα Ελίνα Αξιώτη και έχουν ένα παιδί τον Έκτορα 2016.
Η κόρη μας Αικατερίνη 1964, εικαστικός ζει στη Γαλλία από το 1983 έως σήμερα, στην Αμιένη, και έχει τελειώσει την ESNAM στην Charleville, (Πανεπιστημιακή Σχολή για τις τέχνες της Μαριονέττας), σκηνογραφία, σκηνοθεσία, ηθοποιία. Ασχολείται επαγγελματικά με το theatre d’ objet, ενώ ταυτόχρονα έχει πάρει το πτυχίο ηλεκτροακουστικής μουσικής από το Ωδείο της Αμιένης. Έχει δύο αγόρια, τον Αχιλλέα (Αchille) 1994, ηθοποιό και τον Ζαχαρία-Ηλία (Ιlias) 1995, πιανίστα, και δύο εγγόνια από τον Ζαχαρία, την Elise 2017 και τον Anatole 2019.
ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΙΛΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ – ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ (βλ. Φωτογραφία 2)**
Ο Walter Benjamin στον Μονόδρομο γράφει : «Σαν ρολόι της ζωής που πάνω του τρέχουν γοργά τα δευτερόλεπτα, κρέμεται πάνω από τα πρόσωπα του μυθιστορήματος ο αριθμός της σελίδας. Ποιος αναγνώστης δεν του έχει ρίξει μια φευγαλέα φοβισμένη ματιά;»
Αυτά τα λόγια του Walter Benjamin για το ρολόι της ζωής, μου θύμισε η φωτογραφία που βρήκα ανάμεσα σε πολλές άλλες από την παιδική μου ηλικία, ήταν μέσα στην κατοχή στα χρόνια του 40.
Τα τρυφερά παιδικά μας χρόνια τα σκέπαζε η βαριά σκιά του πολέμου, ο φόβος, ο τρόμος και η ανάγκη προστασίας… Οι εικόνες και τα λόγια παραπέμπουν σε μνήμες από το προσωπικό μυθιστόρημα της παιδικής μας ηλικίας, όπου ο αριθμός των σελίδων του είναι ο χρόνος : η φευγαλέα ματιά που τρέχει από το παρελθόν στο παρόν και ξυπνά το φόβο για το άγνωστο μέλλον, πρόκειται για ό,τι έχει αφήσει στη μνήμη αυτή η εποχή. Από τα βιωμένα συναισθήματα φόβου, ελπίδας, μοναξιάς και συντροφικότητας, αγάπης, συμπόνιας.
Το σπίτι μας δεν ήταν ασφαλές, μνήμες πικρές: η συσκότιση, ο συναγερμός, τα καταφύγια και μετά από τις χαρές της απελευθέρωσης ο φόβος απλώθηκε και πάλι απειλητικός στην πόλη: ο τραγικός εμφύλιος. Κι όμως και σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς η γειτονιά και το παιχνίδι άντεξαν, μας παρηγορούσαν και μας έδεναν με όσα μικρά και περασμένα αγαπήσαμε.
Γράφει ο Γιάννης Ρίτσος:
«Τα ωραία πολυσήμαντα αυτάρκη
Μέσα στην παραδεδεγμένη τους ασημαντότητα»
Γιάννης Ρίτσος
Το σπίτι μας, τα δάπεδα, τα πλακάκια, οι χώροι και τα αντικείμενα, ο μικρός κήπος με τους θάμνους και τα λουλούδια, ο κόσμος της ύλης, οι κρυψώνες της παιδικής ηλικίας: «Το σπίτι έχει γίνει οπλοστάσιο των προσώπων» συνεχίζει ο Benjamin. Θυμάμαι κι εγώ τα έπιπλα που κούρνιαζα μικρό παιδί: τραπέζια, κρεβάτια αλλά και το καπάκι της ραπτομηχανής, καρέκλες και μια μεγάλη πολυθρόνα, τα μεταμορφώναμε σε καλύβες, άμαξες ή βάρκες και σαλπάραμε για άγνωστα λιμάνια.
Μαζί με αυτά, λόγια ακατανόητα στα παιχνίδια μας στις άδειες αλάνες, στους δρόμους και στα πεζοδρόμια. Λόγια παράξενα – εισαγωγή στον σουρεαλισμό όπως: «ωραία βιολέτα ράνσε ράνσε σε ότι ράνσε και βιρεβιρεβό, ματμαζέλ Ελενίτσα ας περάσει από εδώ…» και αλλά παρόμοια.
Θυμάμαι τις πάνινες κούκλες μου, μαξιλαράκια με ευέλικτα χεράκια, τα φορέματα τους συνήθως από τούλινες μπομπονιέρες, τα αυτοσχέδια οχήματα που τα κινούσαμε με ένα σπάγκο και τα φτιάχναμε από κουτιά τσιγάρων με τα ξύλινα καρούλια για ρόδες κι όμως αυτά τα χειροτεχνήματα είχαν ένα νόημα και μια άμεση σχέση με την κατασκευαστική ευρηματικότητα.
Μέσα σε αυτή τη δύσκολη εποχή η χαρά μου δεν περιγράφεται, όταν έφτασε η μεγάλη κούκλα -δώρο από την εξαδέλφη μου στην Κρήτη- την αγκαλιάζω στη φωτογραφία με απέραντη τρυφερότητα και θυμάμαι τα βαφτίσια της που οργανώσαμε στην αυλή του σπιτιού μας στην Καλλιθέα.
Η αυλή αυτή και ο μικρός κήπος με τα λιγοστά δέντρα του: την κορομηλιά, την αγγελική και τις μυρωδιές από το γιασεμί και το αιγόκλημα.
Αυτός ο αξέχαστος υπαίθριος χώρος, ήτανε το εργοτάξιο μας, εκεί φτιάχναμε με χώμα νερό και άχυρο, λάσπη και καλουπώναμε με σπιρτόκουτα τα τούβλα για τα πλινθόκτιστα κουκλόσπιτα μας. Εκεί οργανώναμε και το «συσσίτιο» για τις πάνινες αυτοσχέδιες κούκλες πριν και μετά από την άφιξη της μεγάλης πριγκίπισσας.
Η πλακόστρωτη αυλή αυτής της φωτογραφίας επικοινωνούσε άμεσα με το σπίτι και το καλοκαίρι μεταμορφωνότανε με ράντζα σε υπαίθριο υπνοδωμάτιο της οικογένειας.
Από τη στριφτή σκάλα που οδηγούσε στην ταράτσα ανεβαίναμε για να αφήσουμε το κάθε δόντι μας που κουνούσε και τελικά όταν έφευγε το κρύβαμε επιμελώς σε μια κρυψώνα τραγουδώντας: «Πάρε ποντικέ το δόντι μου και δώσ’ μου το δικό σου, να κοκκαλίζω τα κουκιά και τα παξιμαδάκια».
Η κορομηλιά δίπλα στη στριφτή σκάλα ήταν το δέντρο μας: άνθη, καρποί (τζάνερα τα λέγαμε) τα δοκιμάζαμε, παρακολουθούσαμε την ανθοφορία και την ωρίμανση: πράσινα ξινά, κόκκινα γλυκά.
Τις ήσυχες νύχτες το πεζοδρόμιο ήτανε η ανοιχτή σάλα για τις βεγγέρες των μεγάλων και για εμάς τα παιδιά οι γειτονικές αλάνες – προκλήσεις για ομαδικά παιχνίδια. Να λοιπόν πως μια φωτογραφία ήτανε η αφορμή για να συνδέσω το βλέμμα με τις μνήμες των παιδικών μας χρόνων, την εικόνα με τη βιωμένη πραγματικότητα πολύτιμο εφόδιο αργότερα για τη διαδρομή μου στην αρχιτεκτονική θεωρία και πράξη.
**Το παρόν είναι δια χειρός της βιογραφούμενης, όπως το κατέθεσε ο σύζυγός της, Δημήτρης Αντωνακάκης, ο οποίος σημειώνει: “Το κείμενο αυτό εστάλη στον Θανάση Νιάρχο, συνοδεύοντας τη φωτογραφία, για τη σελίδα της εφημερίδας “Τα Νέα”, “Μια φωτογραφία, χίλιες λέξεις”. Δεν δημοσιεύτηκε καθώς δεν τηρούσε τις προδιαγραφές.”
1981
Δημήτρης και Σουζάνα Αντωνακάκη: Σύγχρονο Ελληνικό Έπιπλο
-
Αίθουσα Κατοικείν.
1981
Η αρχιτεκτονική του Δημήτρη και της Σουζάνας Αντωνακάκη
-
ΑULΑ του Τechinsche Ηogeschool Delft-Ηolland μετά από πρόσκληση του αρχιτέκτονα καθηγητή Αldo van Εyck στα πλαίσια του Ελληνικού Φεστιβάλ που έγινε στην Ολλανδία (Σεπτέμβριος).
1982
Τraces of an itinerary: Τhe architectural work of Suzana and Dimitris Αntonakakis
-
ΑA School of Αrchitecture στο Λονδίνο (4-27 Φεβρουαρίου) μετά από πρόσκληση του αρχιτέκτονα καθηγητή Roy Landau διευθυντή των μεταπτυχιακών σπουδών της ΑA
1982
Dimitris and Suzana Αntonakakis: Zwei Griechische Αrchitekten
-
Ηochschule fur Αngewandte Κunst, Wien Αυστρία στην αίθουσα Ηeiligeenkreuzerhof (23 Μαρτίου -17 Απριλίου) μετά από πρόσκληση του πρύτανη αρχιτέκτονα Wilhelm Ηolzbauer.
1988
Dimitris und Suzana Αntonakakis, Wanderung durch eine Griechische Αrchitekturwirklichkeit
-
Gta Εidgenssische Τechnische Ηochschule Zurich, Ιnstitut fur Geschichte und Τheorie der Αrchitectur (28 Οκτ.-24 Νοεμ.) μετά από πρόσκληση του διευθυντή Dr. Werne Οechslin.
1989
Dimitris and Suzana Αntonakakis
-
Université de Genève (24 Απρ. – 5 Μαίου) μετά από πρόσκληση του καθηγητή Ρepo Βrevio.
1990
Α66 – Δημήτρης και Σουζάνα Αντωνακάκη, Έκθεση Αρχιτεκτονικών έργων
-
Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο της Διεθνούς Έκθεσης Λευκωσίας-Κύπρου μετά από πρόσκληση του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου (12-17 Μαρτίου).
1990
Α66 – Δημήτρης και Σουζάνα Αντωνακάκη, Έκθεση Αρχιτεκτονικών έργων
-
Λεμεσό Κύπρου με τη φροντίδα του ΣΑΚ (6-13 Απριλίου).
1994
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης
-
Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Σίνα 31, με τη φροντίδα των Αρχιτεκτονικών Θεμάτων, του ΤΕΕ και του Γαλλικού Ινστιτούτου (8-22 Απριλίου).
1997
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης
-
Massachusetts Institute of Technology MIT (Μάιος – Ιούνιος).
2007
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης
-
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Θεσσαλονίκη, Α.Π.Θ.
2007
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης
-
ΕΜΠ, Αθήνα.
2016
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης
-
Δημοτική Βιβλιοθήκη, Λουτράκι.
2016
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης
-
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα.
ΠΟΙΗΣΗ
Είναι ένα δώρο οι λέξεις μου
Για μια συνεργασία στο εργαστήριο
με νέες και νέους αρχιτέκτονες
Σου χάρισα τις λέξεις μου
Να φτιάχνεις ιστορίες
Τις λέξεις που έφτιαξα συλλαβή τη συλλαβή
Γράμμα το γράμμα,
νύχτες, μέρες, αιώνες…
Με κόπο, ξανά και ξανά
τις έφτιαχνα και τις συλλάβιζα,
τις περιέφερα στ’ άδεια μάτια των ανθρώπων,
στις ανοιχτές ώρες της σιωπής
Τις έστελνα στα σύννεφα
να κουβαλήσουνε βροχή
Και στα πουλιά
να τις ταξιδέψουνε στις θάλασσες.
Λέξεις κλειδιά
Κι άλλες άχρωμες, κοινές, τριμμένες λέξεις
Μα με πόση αγάπη τις κουβάλησα
και τις ακούμπησα πλάι σου.
Να τις θυμάσαι…
Σουζάνα Αντωνακάκη
ΚΕΙΜΕΝΟ - 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967
21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967-2017
Ο φόβος
Όνομα ουσιαστικόν
στην αρχή ενικός αριθμός
και μετά πληθυντικός
οι φόβοι
Οι φόβοι
για όλα από δώ και πέρα
Κική Δημουλά
Θυμάμαι με πόνο εκείνη την ημέρα, ήτανε Άνοιξη πλησίαζε το Πάσχα παραμονές εκλογών. Τα πρόσφατα γεγονότα δημιουργούσαν υποψίες καθώς κυκλοφορούσαν φήμες για κίνδυνο βίαιης ανατροπής της ήδη ταραγμένης πολιτικής κατάστασης της χώρας.
Κι όμως η καθημερινότητα κυλούσε: το σπίτι, τα παιδιά, οι φίλοι, η αρχιτεκτονική, μας συντρόφευαν και μας παρηγορούσαν και ξαφνικά μας βρήκε ο φόβος.
Ο φόβος απλωνότανε εκείνη τη μέρα από το σπίτι στη γειτονιά στην πόλη. Και το άδικο της επικράτησης και πάλι της βίας στη μοίρα της ταλαίπωρης χώρας μας με πήγε πολύ μακριά στη σκιά του πολέμου και στον εμφύλιο, στον τρόμο και στο φόβο που σημάδεψε τις μνήμες των τρυφερών παιδικών μου χρόνων.
Σουζάνα Αντωνακάκη