ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ (ΚΑΙΤΗ) ΔΙΑΛΕΙΣΜΑ

ΑΘΗΝΑ 1927 - ΑΘΗΝΑ 2016

Α.Μ. ΤΕΕ 4920

ΣΠΟΥΔΕΣ

Διπλωματούχος Αρχιτέκτων, Σχολή Αρχιτεκτόνων Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) 1946 - 1951

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ

Ελεύθερο Eπάγγελμα - Αρχιτεκτονική 1951 - 1989/1990
Υπηρεσία Μελετών - Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ) 1957 - 1964
Αρχαιολογική Υπηρεσία 1965 - 1968
Μεγάλα γραφεία - Γραφείο Δοξιάδη 1973 - 1980

Οδικός Σταθμός Ξενία Μόρνου με κλίνες. Πρόγραμμα Ξενία ΕΟΤ - 1957.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ*

Η Αικατερίνη (Καίτη) Διαλεισμά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1927. Το οικογενειακό περιβάλλον, προοδευτικό, με καταγωγή από τη Σίφνο (ο πατέρας –Αναστάσιος Διαλεισμάς– βενιζελικός, αποστρατευθείς με βαθμό Στρατηγού, η κατά πολύ νεότερή του μητέρα δασκάλα, ένας αδερφός δύο έτη μεγαλύτερος, πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ). Η ίδια εισήχθη στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ το 1945 και αποφοίτησε το 1951.

Εργάστηκε αρχικά σε δημόσιους οργανισμούς, με σημαντικότερο το έργο της στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (ΕΟΤ) στο Πρόγραμμα Ξενία και στην Αρχαιολογική Υπηρεσία στην Αναστήλωση του Θεάτρου του Διονύσου και στον σχεδιασμό του Αρχαιολογικού Μουσείου Φλώρινας. Στη συνέχεια εργάστηκε σε μεγάλα τεχνικά γραφεία της εποχής. Παράλληλα άσκησε το ελεύθερο επάγγελμα με αντικείμενο τον σχεδιασμό κατοικιών και κάποιων ξενοδοχείων.

Από τις πρώτες Ελληνίδες αρχιτέκτονες, είχε αντισυμβατικό χαρακτήρα, δεν απέκτησε προσωπική οικογένεια και οι κοινωνικές συναναστροφές της ήταν διανοούμενοι και καλλιτέχνες της εποχής. Ανάμεσά τους η χαράκτρια Βάσω Κατράκη, σημαντικοί ζωγράφοι και άλλοι καλλιτέχνες.
Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα στις 25 Ιανουαρίου 2016.

Τα βιογραφικά στοιχεία της αρχιτέκτονος προέρχονται από την υπό εκπόνηση διδακτορική διατριβή της Μυριάνθης Μουσά με αντικείμενο το Πρόγραμμα Ξενία. Συγκεκριμένα τα προσωπικά-οικογενειακά στοιχεία της βιογραφούμενης, καθώς και το έργο της εκτός του ΕΟΤ προέρχονται από τον ανιψιό και βαφτισιμιό της, εγγονό και συνονόματο του αγαπημένου της αδελφού Ξενοφώντα Διαλεισμά, επίσης αρχιτέκτονα, τον οποίο η υποψήφια διδάκτορας ευχαριστεί θερμά. Κάποια από τα έργα της έχουν ιχνηλατηθεί από το βιογραφικό της συναδέλφου Λίας Μπέλλου ενώ πληροφορίες έχουν παραχωρηθεί από την κυρία Μαριάννα Κατράκη, κόρη της χαράκτριας Βάσως Κατράκη η οποία ήταν πολύ φίλη με τη βιογραφούμενη. Ευχαριστούμε όλους/ες πολύ για τη συνεισφορά τους.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Αικατερίνη Διαλεισμά εργάζεται αρχικά σε δημόσιους οργανισμούς, με σημαντικότερο το έργο της στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (ΕΟΤ) στο Πρόγραμμα Ξενία και στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Στη συνέχεια εργάζεται σε μεγάλα τεχνικά γραφεία της εποχής. Παράλληλα ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα με αντικείμενο τον σχεδιασμό κατοικιών και κάποιων ξενοδοχείων.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1927 στην Αθήνα. Η οικογένειά της έχει καταγωγή από τη Σίφνο. Ο πατέρας της Αναστάσιος ήταν αποστρατευθείς με βαθμό Στρατηγού, βενιζελικός και άνθρωπος προοδευτικός. Η μητέρα της ήταν δασκάλα, με μεγάλη διαφορά ηλικίας από τον πατέρα της. Το πατρικό της σπίτι βρισκόταν στην οδό Μηθύμνης αρ. 55 στην πλατεία Αμερικής. Έχασε τον πατέρα της στις αρχές της δεκαετίας του ’50.

Το 1943, ο κατά δύο έτη μεγαλύτερος αδελφός της Φώντας (Ξενοφώντας) αποφοίτησε από το Κολέγιο Αθηνών και εισήχθη με πολύ υψηλή κατάταξη (πρώτος ή δεύτερος) στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, από όπου αποφοίτησε το 1951. Στη συνέχεια εργάστηκε σε σημαντικά έργα της εποχής για τη ΔΕΗ, όπως για την κατασκευή του Φράγματος της Κοζάνης. Από την επιχείρηση εκδιώχθηκε λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων (ήταν κομμουνιστής).

Το 1945 ακολούθησε η Καίτη, όπως την έλεγαν, η οποία εισήχθη στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ίδιου ιδρύματος. Η πρώτη επαφή της με τον Άρη Κωνσταντινίδη έγινε στη σχολή όταν αυτός εργαζόταν ως επιμελητής (1949) κοντά στον καθηγητή Δημήτρη Πικιώνη. Ήταν συμφοιτήτρια με την αρχιτέκτονα Ελένη Σουφλή. Αποφοίτησε από τη σχολή το 1951.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Δεν βρέθηκαν πληροφορίες για το αντικείμενο της εργασίας της τα πρώτα έτη μετά την αποφοίτησή της.

Τον Απρίλιο του 1957, προσλήφθηκε στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, με προϊστάμενο της Υπηρεσίας Μελετών τον Άρη Κωνσταντινίδη. Εργάστηκε για τον Οργανισμό τα επόμενα επτά έτη (αποχώρησε από τον ΕΟΤ το 1964) σχεδιάζοντας τα παρακάτω έργα: Ξενοδοχείο Ολυμπίας ΣΠΑΠ, Οδικός Σταθμός Ξενία Αχελώου με κλίνες (Περίπτερο της Στράτου), Οδικός Σταθμός Ξενία Μόρνου με κλίνες, Μεθοριακός Σταθμός Νίκης Φλώρινας (σύνορα με Γιουγκοσλαβία), Οικία Λεούση στην Ύδρα (διασκευή κτιρίου σε ξενώνα), Ξενοδοχείο Ξενία Ανδρίτσαινας, Τουριστικό Περίπτερο Ξενία στην Ερέτρια με εστιατόριο, Μοτέλ Ξενία Ιτέας, Ξενοδοχείο Ξενία Ρεθύμνου, Γραφείο Πληροφοριών ΕΟΤ στο Σύνταγμα (σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Γιώργο Νικολετόπουλο, η ίδια ασχολήθηκε με τον γενικό σχεδιασμό του εσωτερικού χώρου και ο Γ. Νικολετόπουλος με τον σχεδιασμό του σταθερού εξοπλισμού και των επίπλων).

Το διάστημα 1965-68, εργαζόταν στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Συμμετείχε στο έργο της αναστήλωσης του Θεάτρου του Διονύσου και επίσης σχεδίασε το Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας.

Το 1973 πέθανε ο αγαπημένος της αδελφός και η ίδια ένιωσε την ανάγκη να στηρίξει την οικογένειά του, εφόσον η ίδια δεν είχε δική της οικογένεια.

Εργάστηκε αρχικά στο Αρχιτεκτονικό Γραφείο του Κωνσταντίνου Οικονομίδη-Δούμπα και στη συνέχεια στο Διεθνές Τεχνικό Γραφείο Δοξιάδη για τα έργα της Βαγδάτης στο Ιράκ τα οποία σταμάτησαν με την έλευση του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν. Το 1980 διέκοψε τη συνεργασία της με το γραφείο παρότι συνταξιοδοτήθηκε πολύ αργότερα (1989-90) σε ηλικία περίπου 63 ετών.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΖΩΗ

Στην προσωπική της ζωή, η ίδια επέλεξε να μην παντρευτεί ποτέ. Όντας μια ισχυρή προσωπικότητα σε ένα ανδροκρατούμενο επάγγελμα, αναθρεμμένη σε μια πολύ προοδευτική οικογένεια και έχοντας οικονομική ανεξαρτησία (λόγω αφενός της εργασίας της και αφετέρου λόγω της σύνταξης που δικαιούτo ως άγαμη θυγατέρα Στρατηγού), δεν δέχτηκε να συμβιβαστεί σε ένα γάμο. Η σημαντικότερη σχέση της ζωής της ήταν ο πεντάχρονος δεσμός της με τον αρχιτέκτονα και ζωγράφο Θάνο Τσίγκο. [1] Η σχέση τους ήταν θυελλώδης καθώς ο Τσίγκος ήταν βαριά αλκοολικός, γεγονός που του κόστισε τη ζωή το 1965, οπότε και τερματίστηκε η σχέση τους. Έμενε πάντα στο ενοίκιο με τη μητέρα της, που χήρεψε σε σχετικά νεαρή ηλικία, από άποψη, καθώς θεωρούσε την ιδιοκτησία ως μια μικροαστική συνήθεια την οποία απαρνήθηκε όπως τον γάμο. Η μητέρα της πέθανε το 1971. Αρχικά κατοικούσε στην οδό Αναγνωστοπούλου στο Κολωνάκι και τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής της στην οδό Έβρου αρ. 7 κοντά στο Μέγαρο Μουσικής.

Η Αικατερίνη Διαλεισμά ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες αρχιτέκτονες. Με δυναμικό χαρακτήρα και στον επαγγελματικό και τον κοινωνικό της χώρο. Στην υπηρεσία του ΕΟΤ ήταν η μόνη που «τολμούσε να τα βάλει» με τον Α. Κωνσταντινίδη, ενώ οι παρέες της αποτελούνταν από διανοούμενους και καλλιτέχνες της εποχής, όπως ο ψυχίατρος Νικολαΐδης, η χαράκτρια Βάσω Κατράκη, ο ζωγράφος Χρήστος Καρράς και οι νεότεροι καλλιτέχνες: Αλέκος Φασιανός, Γιάννης Γαΐτης, Κώστας Τσόκλης και Γιάννης Μιγάδης, που της είχαν χαρίσει διάφορα έργα τους. Το σπίτι της ήταν «ανοικτό» στις μποέμικες παρέες της, που απολάμβαναν τη φιλοξενία της ίδιας και της μητέρας της.

Ως άνθρωπος ήταν ιδιαίτερα απαιτητικός, δεν νοιαζόταν αν γίνει δυσάρεστος και ενοχλείτο εύκολα από τους άλλους (δεν δίσταζε να συγκρουστεί ακόμη και με τον ίδιο τον Α. Κωνσταντινίδη όταν διαφωνούσε). Εξαιτίας του χαρακτήρα της, ήταν σύνηθες να διακόπτει τη συνεργασία της με ενοχλημένους πελάτες, οπότε τα ιδιωτικά της έργα ήταν ολιγάριθμα.

Γνωρίζουμε την ιδιωτική κατοικία της στενής της φίλης Βάσως Κατράκη (Σάκη Καράγιωργα 11 στη Γλυφάδα) και την πολυκατοικία του στρατιωτικού ιατρού του Πολεμικού Ναυτικού Γιώργου Στεφανουδάκη στην οδό Πανδρόσου 6 στη Γλυφάδα. Επίσης σχεδίασε δύο ξενοδοχεία επί της παραλιακής τα οποία σήμερα είναι αδύνατον να εντοπιστούν.

Πεθαίνει στις 25 Ιανουαρίου του 2016. [2]

[1] Ο Θ. Τσίγκος γεννιέται στην Ελευσίνα το 1914 και σπουδάζει Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ (1931-1936). Ανήκει στη γενιά του Άρη Κωνσταντινίδη και του Κωνσταντίνου Δοξιάδη. Πηγαίνει στο Παρίσι με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης για μεταπτυχιακές σπουδές. Εκεί εργάζεται για ένα διάστημα στο studio του Le Corbusier. Το 1947, με σύσταση του Le Corbusier συμμετέχει στην ομάδα του Oscar Niemeyer για τον σχεδιασμό της Brasilia. Όμως γίνεται ευρέως γνωστός για το ζωγραφικό του έργο, για τους πίνακές του με λουλούδια.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

1957

Ξενοδοχείο Ολυμπίας ΣΠΑΠ, Προσθήκη νέας πτέρυγας. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Α’ Κατηγορία, Δυναμικότητα: 84 κλίνες. Σήμερα στεγάζει την Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Οδικός Σταθμός Ξενία Αχελώου (Περίπτερο της Στράτου) με κλίνες. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Εργολάβος: Δημήτριος Χωραφιάδης, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Β’ Κατηγορία, Δυναμικότητα: 8 κλίνες. Σχεδιάζεται ίδιο με τον οδικό σταθμό Μόρνου. Κοντά στην Αρχαία Στράτος. Σήμερα είναι εγκαταλειμμένο.
Οδικός Σταθμός Ξενία Μόρνου με κλίνες. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Εργολάβος: Δημήτριος Χωραφιάδης, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Β’ Κατηγορία, Δυναμικότητα: 5 κλίνες. Σχεδιάζεται ίδιο με τον οδικό σταθμό Αχελώου. Σήμερα βρίσκεται στον πυθμένα της τεχνητής λίμνης Μόρνου.

1958

Μεθοριακός Σταθμός Νίκης Φλώρινας. Αρχιτέκτονες: Αικατερίνη Διαλεισμά, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Τελωνείο, εστιατόριο-bar, βοηθητικοί χώροι.

1958 – 1960

Οικία Λεούση στην Ύδρα, διασκευή κτιρίου σε ξενώνα. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Στατικά: Ιωάννης Ηλιάδης, Εργολάβος: Μιλτιάδης Ραϊσης, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Β’ Κατηγορία, Δυναμικότητα: 44 κλίνες. Σήμερα είναι το ξενοδοχείο “Υδρούσα”.

1959

Ξενοδοχείο Ξενία Ανδρίτσαινας. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Εργολάβος: Δημήτριος Γιαννάκης, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Β’ Κατηγορία, 30 κλίνες. Το 1974 γίνεται προσθήκη στο ίδιο ύφος από άλλον αρχιτέκτονα. Το ξενοδοχείο λειτουργεί έως σήμερα με το όνομα “Θεοξενία”.
Τουριστικό Περίπτερο Ξενία στην Ερέτρια με εστιατόριο. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Εργολάβος: Αντώνιος Παπαντωνίου, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: περιλαμβάνει εστιατόριο, υπόστεγο, μαγειρείο, αποθήκες και βοηθητικούς χώρους. Το εσωτερικό του εστιατορίου κοσμείται με τοιχογραφία της Βάσως Κατράκη: «Νύχτα στη λίμνη». [1]

1960

Μοτέλ Ξενία Ιτέας. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Στατικά: Δημήτριος Παυλάτος, Ηλεκτρομηχανολογικά: Αναστάσιος Πάνος, Εργολάβος: Κωνσταντίνος Μιχαλέας, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Β’ Κατηγορία, Δυναμικότητα: 35 κλίνες. Λειτουργεί μέχρι σήμερα με το όνομα Nafsika Beach.

1961

Ξενοδοχείο Ξενία Ρεθύμνου. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Στατικά: Ιωάννης Ηλιάδης, Ηλεκτρομηχανολογικά: Σπυρίδων Λασκαράτος Επίβλεψη: Νικόλαος Τσαχάκης, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: Β’ Κατηγορία, Δυναμικότητα: 30 κλίνες. Εντός πόλεως. Σήμερα είναι φοιτητική εστία.
Γραφείο πληροφοριών ΕΟΤ στο Σύνταγμα. Αρχιτέκτονες: Αικατερίνη Διαλεισμά, Γεώργιος Νικολετόπουλος, Φορέας υλοποίησης: ΕΟΤ. Πληροφορίες: τον γενικό σχεδιασμό του χώρου έκανε η Αικ. Διαλεισμά και στον σχεδιασμό του σταθερού εξοπλισμού και των επίπλων συμμετείχε ο Γ. Νικολετόπουλος.

1965 – 1968 (Εντός αυτού του χρονικού διαστήματος)

Αναστήλωση του Θεάτρου του Διονύσου (Χρίζει επιβεβαίωσης). Αρχιτέκτονες: ομάδα μελετητών μεταξύ των οποίων και η Αικατερίνη Διαλεισμά, Φορέας υλοποίησης: Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας (Χρίζει επιβεβαίωσης). Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Φορέας υλοποίησης: Αρχαιολογική Υπηρεσία.

1965

Κατοικία της χαράκτριας Βάσως Κατράκη. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Εργοδότης: Βάσω Κατράκη, Θέση: Σάκη Καράγιωργα 11 Γλυφάδα. Αφορά επέκταση υπάρχουσας κατοικίας παλαιότερης ιδιοκτησίας πρώην ιδιοκτήτη Ζυθοποιίας Μάμου (πληροφορία κυρίας Μαριάννας Κατράκη).

Χωρίς Χρονολογία

Κατοικία στην Γλυφάδα. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά, Εργοδότης: Γιώργος Στεφανουδάκης, Θέση: Πανδρόσου αρ. 6 Γλυφάδα.

1970

Κτίριο γραφείων στην κεντρική πλατεία της Γλυφάδας (πλατεία Μπιζανίου αρ.4, που αργότερα μετονομάστηκε πλατεία Βάσως Κατράκη αρ. 4) σε συνεργασία με την πολιτικό μηχανικό Άντεια Χατζιδάκη (πληροφορία κυρίας Μαριάννας Κατράκη).

1975

Ξενοδοχείο Σταμπουλή 113 δωματίων στο Μύρτος Κρήτης. Σε συνεργασία με τον αρχ. πολεοδόμο Γρ. Διαμαντόπουλο. Δεν υλοποιήθηκε.

1976

Ξενοδοχείο Σταμπουλή 200 δωματίων στο Τιγκάκι της Κω. Σε συνεργασία με αρχ. πολεοδ. Γρ. Διαμαντόπουλο. Δεν υλοποιήθηκε.

1982

Μελέτη υποκαταστήματος Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος στου Ζωγράφου. Ανάθεση: Ε.Τ.Ε. Σε συνεργασία με Γρ. Διαμαντόπουλο (αρχιτέκτονα πολεοδόμο) και Λία Μπέλλου (αρχιτέκτονα πολεοδόμο). [2]

[1] Πληροφορία και χαρακτικό της τοιχογραφίας (στο εικονογραφικό υλικό) από την κόρη της χαράκτριας κυρία Μαριάννα Κατράκη.

[2] Σημείωση: τα έργα που αναφέρονται προέρχονται-όπως έχει ήδη αναφερθεί- από την υπό εκπόνηση διδακτορική διατριβή της Μυριάνθης Μουσά με αντικείμενο το Πρόγραμμα Ξενία. Εξαίρεση αποτελούν τα τέσσερα τελευταία έργα. Τα τρία τελευταία προέρχονται από το βιογραφικό της συναδέλφου Λίας Μπέλλου (αρχιτέκτονα-πολεοδόμου) ενώ το κτίριο γραφείων στην πλατεία Γλυφάδας μας το εντόπισε η κυρία Μαριάννα Κατράκη.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ

Με χρονολογική σειρά: