Η Σέβα Καρακώστα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938. Είναι το δεύτερο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας. Ο πατέρας της τους εμφύσησε την αγάπη για την θάλασσα, την φύση και την γη.

Κατά τα μαθητικά της χρόνια, στο γυμνάσιο, ανακάλυψε την αγάπη της και την έμφυτη ροπή της στην ζωγραφική και τα μαθηματικά (γεωμετρία και άλγεβρα), στην οποία και βασίστηκε η επιλογή της να σπουδάσει αρχιτεκτονική.

Παρόλο που της άρεσε εξαιρετικά να παίζει στο θέατρο (σχολικές παραστάσεις), τελικά την κέρδισε η Αρχιτεκτονική, στην οποία πέτυχε με εισαγωγικές εξετάσεις, 5η κατά σειρά επιτυχίας το 1956.

Στην Αρχιτεκτονική Σχολή αρίστευσε και αποφοίτησε το 1961. Είχε εξαιρετικούς δασκάλους τόσο στα μαθήματα Αρχιτεκτονικής  – Κώστα Κιτσίκη, Αντώνη Κριεζή, Κυπριανό Μπίρη, Γιάννη Λιάπη, James Speyer  (επισκέπτη καθηγητή),  Παναγιώτη Μιχελή,– όσο και στη Ζωγραφική, Νικόλαο Χατζηκυριάκο- Γκίκα, Νίκο Εγγονόπουλο, Δημήτρη Φατούρο κ.ά.

Το καλοκαίρι του 1958 παράλληλα με τις σπουδές δούλεψε στο αρχιτεκτονικό γραφείο του Ιάσονα Ρίζου φημισμένου αρχιτέκτονα της εποχής.

Μετά τη  Σύνθεση και τον σχεδιασμό του Περιβάλλοντα Χώρου, η Πολεοδομία ήταν η  μεγάλη της αγάπη και ως εκ τούτου  πραγματοποίησε την διπλωματική της εργασία με την καθοδήγηση του καθηγητή Αντώνη Κριεζή. Επειδή εκείνη την εποχή είχε αναλάβει, το πρώτο της έργο, μια μικρή μονοκατοικία στην Εκάλη που την απασχολούσε όλη μέρα,  δεν δέχθηκε την πρόταση του να εργαστεί ως βοηθός στην έδρα του και δεν συνέχισε την συνεργασία της μαζί του.

Κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, επηρεάστηκε σημαντικά από τη διδασκαλία του Αμερικανού καθηγητή στην Κτηριολογία – Αρχιτεκτονική Σύνθεση, James Speyer, ενώ αργότερα στο Παρίσι  τα έτη 1968 και 1969, συνεργαζόμενη με τον Γιώργο Κανδύλη, ήλθε σε άμεση επαφή με τις αντιλήψεις και τις απόψεις του οι οποίες με τη σειρά τους καθόρισαν την αρχιτεκτονική της προσέγγιση. Σημαντική συμβολή σε αυτήν είχε ακόμα και η μελέτη του έργου των Δημήτρη Πικιώνη και Άρη Κωνσταντινίδη την οποία ξεκίνησε από τα χρόνια των σπουδών.

Τα έτη 1967-1968 και 1971 παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία λαμβάνοντας αντίστοιχα :

• Certificat επιτυχούς παρακολούθησης στη Γαλλία, Επιμορφωτικού Προγράμματος της Τάξεως Πολεοδομίας και Αρχιτεκτονικής – 9 μηνών για Διπλωματούχους Μηχανικούς τα έτη 1967-1968 (A.S.T.E.F).

• Certificat επιτυχούς παρακολούθησης του δεύτερου κύκλου του ίδιου προγράμματος, το έτος 1971 (A.C.T.I.M)

Με το τέλος των σπουδών της εργάστηκε για λίγο διάστημα στο γραφείο του πολιτικού μηχανικού Αντρέα Ζέη. Την ίδια περίοδο γνωρίστηκε με τον πολιτικό μηχανικό Γιάννη Πομόνη –και  μετέπειτα σύζυγό της– με τον οποίο δημιούργησαν το 1962 γραφείο Αρχιτεκτονικών Μελετών, το οποίο συνεχίζει την λειτουργία του μέχρι και σήμερα σε συνεργασία με την κόρη τους –επίσης αρχιτέκτονα  Μαρία Πομόνη.

Σε όλη της την επαγγελματική πορεία  έχει λάβει μέρος σε πολλούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς –τυγχάνοντας  επανειλημμένα διακρίσεις– και μελέτησε πλήθος κατοικιών, ξενοδοχείων, βιομηχανικών κτιρίων, καταστημάτων, εμπορικών κέντρων, νοσοκομείων, διαμορφώσεων περιβάλλοντος χώρου, οικιστικών περιοχών  κ.ά.

• Το υλικό για την ανάρτηση παραχώρησε στο Αρχείο η ίδια η βιογραφούμενη με τη βοήθεια της κόρης της συναδέλφου Μαρίας Πομώνη. Η Σέβα με τη Μαρία είχαν και την τελική θεώρηση των κειμένων της ανάρτησης την ΄Ανοιξη του 2021. Τις ευχαριστούμε πολύ.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η Σέβα Καρακώστα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938. Είναι το δεύτερο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας. Ο πατέρας της οικογένειας, αν και επιχειρηματίας, τους εμφύσησε την αγάπη για την θάλασσα (ελευθερία/ανοικτός ορίζοντας) και την αγάπη για την φύση και την γη (περιβάλλον).

Κατά τα μαθητικά της χρόνια στο γυμνάσιο ανακάλυψε την αγάπη της και την έμφυτη ροπή της στην ζωγραφική και τα μαθηματικά (γεωμετρία και άλγεβρα), στα οποία και βασίστηκε η επιλογή της να σπουδάσει αρχιτεκτονική. Κατά την διάρκεια της τελευταίας σχολικής χρονιάς, συμμετείχε με μεγάλη επιτυχία, με πρωταγωνιστικό ρόλο στην θεατρική παράσταση του σχολείου. Παράλληλα με την ενασχόληση της αυτή, από την οποία αντλούσε μεγάλη ικανοποίηση και χαρά, προετοιμαζόταν για τις εισαγωγικές εξετάσεις στην Αρχιτεκτονική σχολή του ΕΜΠ.

ΣΠΟΥΔΕΣ – ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Τελικά, την κέρδισε η Αρχιτεκτονική, στην οποία πέτυχε με εισαγωγικές εξετάσεις, 5η κατά σειρά επιτυχίας το 1956. Η επιλογή της αυτή, της στέρησε την δυνατότητα να γίνει ηθοποιός, παρά την προτροπή γνωστού ηθοποιού του Εθνικού, και ο οποίος της είχε πει, όταν την είχε παρακολουθήσει στην σχολική θεατρική παράσταση, ” θα χάσει η ελληνική σκηνή αν συνεχίσεις σπουδές στο Πολυτεχνείο”.

Στην Αρχιτεκτονική Σχολή αρίστευσε και αποφοίτησε το 1961. Κατά την διάρκεια των σπουδών διδάχθηκε από επιφανείς δασκάλους, όπως στα Μαθήματα Αρχιτεκτονικής από τους Κώστα Κιτσίκη, Αντώνη Κριεζή, Κυπριανό Μπίρη και James Speyer, στην Ζωγραφική από τον Νικόλαο Χατζηκυριάκο – Γκίκα και τον Δημήτρη Φατούρο, στην Μορφολογία από τον Παναγιώτη Μιχελή, στις Εσωτερικές Συνθέσεις από τον Γιάννη Λιάπη, στην Ιστορία της Τέχνης από τον Νίκο Εγγονόπουλο.

Παράλληλα με τις σπουδές της και από το καλοκαίρι του 1958, εργαζόταν στο αρχιτεκτονικό γραφείο του Ιάσονα Ρίζου.

Μετά τη Σύνθεση και τον σχεδιασμό του Περιβάλλοντα Χώρου, η πολεοδομία ήταν η μεγάλη της αγάπη και ως εκ τούτου πραγματοποίησε την διπλωματική της εργασία με την καθοδήγηση του καθηγητή Αντώνη Κριεζή. Τότε της πρότεινε και ο καθηγητής να εργαστεί ως βοηθός στην έδρα του. Εκείνη την εποχή είχε αναλάβει, το πρώτο της έργο, μια μικρή μονοκατοικία στην Εκάλη. Είχε δεσμευτεί να το παραδώσει ” με το κλειδί στο χέρι”, δηλαδή είχε αναλάβει την μελέτη, την επίβλεψη και την κατασκευή του έργου. Η όλη διαδικασία την συνεπήρε, και επειδή την απασχολούσε όλη μέρα δεν συνέχισε την συνεργασία της με τον καθηγητή.

Με το τέλος των σπουδών της εργάστηκε για λίγο διάστημα στο γραφείο του πολιτικού μηχανικού Αντρέα Ζέη. Στο διάστημα αυτό είχε την ευκαιρία να μελετήσει και να επιβλέψει την πρώτη της Αθηναϊκή πολυκατοικία, επί των οδών Λουκιανού και Αχαιού στο Κολωνάκι. Την ίδια περίοδο λόγω της συνεργασίας της, γνωρίστηκε με τον πολιτικό μηχανικό Γιάννη Πομόνη – και μετέπειτα σύζυγό της- με τον οποίο δημιούργησαν το 1962 γραφείο Αρχιτεκτονικών Μελετών, το οποίο συνεχίζει την λειτουργία του μέχρι και σήμερα σε συνεργασία με την κόρη τους –επίσης αρχιτέκτονα Μαρία Πομόνη.

Σε όλη της την επαγγελματική πορεία μελέτησε πλήθος κατοικιών, ξενοδοχείων, βιομηχανικών κτιρίων, καταστημάτων, εμπορικών κέντρων, νοσοκομείων, διαμορφώσεων περιβάλλοντος χώρου, οικιστικών μελετών, κ.ά.

Παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία τα έτη 1967-1968 και 1971 λαμβάνοντας αντίστοιχα :

• Certificat επιτυχούς παρακολούθησης στη Γαλλία, Επιμορφωτικού Προγράμματος της Τάξεως Πολεοδομίας και Αρχιτεκτονικής – 9 μηνών για Διπλωματούχους Μηχανικούς τα έτη 1967-1968 (A.S.T.E.F).

• Certificat επιτυχούς παρακολούθησης του δεύτερου κύκλου του ίδιου προγράμματος, το έτος 1971 (A.C.T.I.M).

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΡΡΟΕΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΤΗΣ ΙΔΕΩΝ

Κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, επηρεάστηκε σημαντικά από τη διδασκαλία του Αμερικανού καθηγητή στην Κτηριολογία – Αρχιτεκτονική Σύνθεση James Speyer.

Ο Speyer ήταν ο πρώτος Αρχιτέκτονας στο γραφείο του Mies Van Der Rohe και δίδαξε την τάξη της την 3η και 4η χρονιά, ως προσκεκλημένος καθηγητής.

Από τη διδαχή του καθηγητή Speyer δύο στοιχεία επηρέασαν την Καρακώστα καθοριστικά:

• Το ότι μπορεί να επιλυθούν σκόπιμα και ορθολογικά, οι λειτουργίες ενός κτηρίου, με εκ των προτέρων δεδομένη μορφή και καθορισμένο- στον χώρο- περίγραμμα.(Με την προϋπόθεση βεβαίως ότι διατίθεται η αναγκαία από το πρόγραμμα επιφάνεια.)

• Το ότι κάθε κτήριο επηρεάζεται μορφολογικά από το υλικό και τη συμπεριφορά της φέρουσας κατασκευής του.

Αργότερα μετά  την παραμονή της για λόγους βασικά μεταπτυχιακών σπουδών  στο Παρίσι, τα έτη 1968 και 1969, συνεργαζόμενη με τον Γιώργο Κανδύλη, ήλθε σε άμεση επαφή με τις αντιλήψεις και τις απόψεις του, εκ των οποίων δύο κυρίως την επηρέασαν:

• Τα κτίρια, αλλά και οι Πολεοδομικές Οργανώσεις, θα πρέπει να λειτουργούν σαν ζωντανοί οργανισμοί και να παρέχουν τη δυνατότητα εξελικτικής προσαρμογής τους μέσα στον χρόνο. Επιγραμματικά να μην έχουν κλειστή μορφή.

• Τη μορφή των κτηρίων αλλά και των Πολεοδομικών Οργανώσεων την καθορίζει το σύστημα δομής. Δηλαδή ο στερεομετρικός συνδυασμός που επιλέγεται σαν ιστός για να οικοδομηθεί το κτίσμα ή για να αναπτυχθεί η Πολεοδομική Οργάνωση. Όχι σπάνια μπορεί να επιλέγεται η δομή πριν την μορφή.

Σημαντικά τέλος υπήρξαν για αυτήν -από  την εποχή των σπουδών ακόμη-  τα έργα του Δημήτρη Πικιώνη και του Άρη Κωνσταντινίδη.

Προσωπικά πίστευε ότι αυτά τα έργα βασίζονται σε κοινές πρωταρχικές αρχές:

• Σκοπός των κτηρίων είναι να ικανοποιούνται οι ανάγκες του ανθρώπου και,

• Δημιουργούνται για τον τόπο που προορίζονται, δηλαδή, για τον Ελληνικό χώρο.

Από το έργο του Δημήτρη Πικιώνη και του Άρη Κωνσταντινίδη την επηρέασε και την διαφώτισε κυρίως,  ο τρόπος και η συλλογιστική με την οποία συνελάμβαναν  τις μορφές και τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των κτιρίων που δημιουργούσαν.

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΦΡΑΓΙΔΑ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ – ΘΕΣΕΙΣ

Με αφετηρία τις παραπάνω αντιλήψεις και με τα προσωπικά της συμπεράσματα για τον κοινωνικό ρόλο της Αρχιτεκτονικής, προσδιορίζει  τις βασικές αρχές της, που επιγραμματικά συνοψίζονται στις παρακάτω θέσεις:

• Τα κτήρια να λειτουργούν σαν ζωντανοί οργανισμοί και να έχουν μέτρο τον άνθρωπο.

• Η μορφή τους να είναι απλή και να εναρμονίζεται στο περιβάλλον.

• Να φανερώνουν τον τρόπο κατασκευής τους και να εκφράζουν Ελληνικότητα.

Με γνώμονα τις παραπάνω θέσεις, και σε συνάρτηση με τους στόχους που θέτει στην εκάστοτε υπό μελέτη περίπτωση, αναζητεί και διαμορφώνει τη σύλληψη του κάθε αρχιτεκτονικού έργου με την εξής μεθοδολογία:

• Προσπαθεί να κατανοήσει και να ιεραρχήσει: τις πραγματικές ανάγκες και τις βαθύτερες επιθυμίες των προσώπων που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν το κτίσμα.

• Στη συνέχεια επισκέπτεται το χώρο του μελλοντικού κτίσματος για να αναγνωρίσει αφομοιωτικά τα στοιχεία του όπως, κλίση κι ανάγλυφο του εδάφους, θέα, προσανατολισμός , προσπέλαση, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά , κ.λ.π.

• Σε συνδυασμό με τις άλλες παραμέτρους (όπως το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την περιοχή, το κόστος, τοπικές συνθήκες , κ.α.) διαμορφώνει νοερά μια ιδέα μορφής.

• Αυτή την καταρχήν ιδέα, την υποβάλλει σε μια νοερή επεξεργασία για κάποιο χρονικό διάστημα. Μετά αναζητεί συλλογιστικά μια ιδέα δομής. Η δομή αυτή βάζει σε τάξη την ιδέα της μορφής. Της προσδίδει σχηματική έκφραση, και τη δυνατότητα να πραγματοποιηθεί.

• Ακολουθεί αναλυτική και συνθετική επεξεργασία του θέματος με διαδοχικές προσεγγίσεις. Έτσι προκύπτει μια πρόταση στη διαμόρφωση της οποίας έχουν συνεργαστεί  και οι χρήστες.

• Στη συνέχεια μελετά τα επιμέρους μορφολογικά στοιχεία των όψεων, τα οποία ήδη υπάρχουν σαν ιδέα από τις προηγούμενες φάσεις. Στις εργασίες της κύριο μορφολογικό στοιχείο αποτελούν τα κουφώματα.

ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΟΥ ΠΗΓΑΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΣΕΒΑΣ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ.

Μέσα από το υλοποιημένο της έργο  διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι :

• Έχει αντλήσει τις εμπειρίες της  όχι μόνο από τα έργα των καθιερωμένων αρχιτεκτόνων αλλά και από το έργο των ανώνυμων δημιουργών των αγροτικών οικισμών και των χειροποίητων σπιτιών.

• Η έννοια του ωραίου, αρκετά αφηρημένη, υποκειμενική και ρευστή, επηρεασμένη από τα διάφορα κατά καιρούς ρεύματα, διαμορφώνεται κάθε φορά από την έμπνευση και την ευαισθησία του αρχιτέκτονα,  της είναι δε σαφές ότι  εκτός από τα μέτρα και τους κανόνες δεν υπάρχουν γενικά αποδεκτές απόψεις αισθητικής αξιολόγησης.

• Δεν επιδιώκει την  άκαμπτη λειτουργικότητα, αλλά μιαν  ευέλικτη και προσαρμόσιμη διάταξη, η οποία εξυπηρετεί τις τρέχουσες ανάγκες και εξασφαλίζει δυνατότητες σχετικά εύκολων και αναγκαίων μελλοντικών αναπροσαρμογών.

Τονίζει η Σέβα Καρακώστα:

“Πολλές φορές παραμερίζοντας τους άψυχους κανόνες τις λειτουργίας ή της αισθητικής, αξιοποίησα στοιχεία του περιβάλλοντος ή έθεσα εξ’ αρχής ένα πυρήνα έλξεως και παραμονής όπως ένα αίθριο, μια ηλιόλουστη ταράτσα , μια στριμωγμένη γωνία τζακιού. Όμως οι παραπάνω βασικές αρχές, στη πρόοδο της δουλειάς μου αποδείχτηκαν ελλειπείς αφετηρίες για την οργάνωση του χώρου. Από την εποχή που δούλεψα στη Γαλλία, δεν με απασχολεί να βρω την λειτουργικά σωστή λύση αλλά το κατάλληλο σύστημα που προσφέρει την δυνατότητα πολλών λύσεων και επιτρέπει οι ομάδες ή τα άτομα να διαλέγουν την λύση που τους ταιριάζει. Έτσι ο κατασκευασμένος χώρος εκτός του ότι γίνεται στα μέτρα του καθενός, έχει και τη δυνατότητα της εξέλιξης στο χρόνο. Η επιλογή τόσο της μονάδας του συστήματος, όσο και του τρόπου συνδυασμού της, εξαρτάται από τον φέροντα οργανισμό και από τις γενικές αρχές λειτουργίας που πρόκειται να εξυπηρετήσει ο χώρος. Άξονες του συστήματος μπορεί να είναι , οι μετακινήσεις των ανθρώπων, τα δίχτυα εξυπηρέτησης κ.ά.”

ΜΕΛΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

• Μέλος Τ.Ε.Ε (1961).

• Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Σ.Α.Δ.Α.Σ.

• Ελληνικός Επιστημονικός Σύνδεσμος.

• Αρχιτεκτονική Εταιρεία.

• Αντιπροσωπεία Τ.Ε.Ε. (για την χρονική περίοδο 1985 – 1987).

• Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής – Ιδρυτικό μέλος.

• Εισηγήτρια στο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Τ.Ε.Ε. από το 1998.

• Σύλλογος Αποφοίτων PIERCE COLLEGE.