Η  Μαρία (Μάρω) Κοσιώνη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939, στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Πατέρας της ο Γεώργιος Κοσιώνης από την Αχαΐα, Μαθηματικός-υπάλληλος του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και Μητέρα της η Κυριακή Νάκα, με καταγωγή από Σμύρνη Μ. Ασίας. Με δίδυμη αδελφή που πέθανε από μηνιγγίτιδα στα 5 τους χρόνια, και μια ακόμα μικρότερη αδελφή έλαβε τις εγκύκλιες σπουδές στο Τοσίτσειο Αρσάκειο και την τελευταία χρονιά σε Δημόσιο Σχολείο. Πολύ καλή στα μαθηματικά, πέτυχε να εισαχθεί το 1958 στην Αρχιτεκτονική σχολή του ΕΜΠ από την οποία αποφοίτησε το 1963.

Το 1964, μετά από ένα χρόνο δουλειά σε γραφείο συγγενούς μηχανικού, διορίστηκε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων-Υπηρεσία Οικισμού, στη Διεύθυνση Λαϊκής Κατοικίας με αντικείμενο Αρχιτεκτονικές Μελέτες συγκροτημάτων και αρχιτεκτονικούς τύπους κατοικιών.

Το Νοέμβριο του 1967 μετατέθηκε στα Γιάννενα, στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχίας Ιωαννίνων,  με κύριο αντικείμενο τους τότε σεισμόπληκτους οικισμούς, αλλά και άλλες μελέτες της Διεύθυνσης , όπως διαμορφώσεις κοινόχρηστων χώρων, αρχιτεκτονική μελέτη δημόσιων κτιρίων κλπ.

Το 1969 επανήλθε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων, στη Διεύθυνση  Πολεοδομίας (Ε2), με αντικείμενο τα πολεοδομικά σχέδια στους Νομούς της Χώρας, πλην Ν. Αττικής.

Το 1975 η Μαρία παρακολούθησε σεμινάρια στην έδρα Πολεοδομίας του ΕΜΠ.

Το 1978 ορίστηκε  τμηματάρχης στη Διεύθυνση  Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και παρέμεινε στη θέση αυτή, μέχρι της παραιτήσεώς της το 1986.

Μετά την παραίτησή της εργάστηκε –ως ελεύθερος επαγγελματίας– για 5-6 χρόνια στο γραφείο ΚΕΠΑΜΕ (πολεοδόμος  Γ. Διαμαντόπουλος) ενώ παράλληλα, σε ενδιάμεσους χρόνους, συμμετείχε σε αρχιτεκτονικές μελέτες στο γραφείο του συζύγου της Ζοζέφ Κοέν.

Από το 1994, με συνεργάτες άλλους πολεοδόμους, αναλαμβάνει πολεοδομικές μελέτες με ανάθεση από ΥΠΕΧΩΔΕ, Δήμους ή και ιδιώτες (ιδιωτική πολεοδόμηση).

Η Μαρία Κοσιώνη παντρεμένη από το 1969 με τον αρχιτέκτονα Ζοζέφ Κοέν – ταλαντούχο αρχιτέκτονα και πολυσχιδή καλλιτέχνη – παρέμειναν μαζί 49 χρόνια μέχρι το θάνατο του Ζοζέφ και απόκτησαν δυο γιους, τους Ααρών (Άρη) και Ηλία που έγιναν αρχιτέκτονας και εικαστικός αντίστοιχα.

*Το υλικό για την ανάρτηση αυτή παραχωρήθηκε στο Αρχείο από την ίδια τη βιογραφούμενη με τη βοήθεια του γυιου της αρχιτέκτονα Ααρών – ‘Αρη Κοέν -τους οποίους ευχαριστούμε πολύ- τον χειμώνα -‘Ανοιξη του 2021. Τα κείμενα της ανάρτησης θεωρήθηκαν από τους ίδιους. 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η Μαρία Κοσιώνη-Κοέν γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939, στο πατρικό σπίτι της Μητέρας της, στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Πατέρας της ο Γεώργιος Κοσιώνης από την Αχαΐα, Μαθηματικός-υπάλληλος του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και Μητέρα της η Κυριακή Νάκα, με καταγωγή από Σμύρνη Μ. Ασίας, αδελφή του Φιλίππου Νάκα επιτυχημένου επιχειρηματία στον τομέα της μουσικής.

Η Μαρία γεννήθηκε δίδυμη αλλά η αδελφή της στα πέντε χρόνια έφυγε από τη ζωή από μηνιγγίτιδα. Αργότερα μετά από τρία έτη απέκτησε μια αδελφή, η οποία θα γίνει γιατρός.

ΣΠΟΥΔΕΣ

Το τραγικό γεγονός της απώλειας της δίδυμης αδελφής της  συνετέλεσε ώστε η Μαρία επί δύο έτη να πάρει τα πρώτα μαθήματα στο σπίτι, με εγγραφή της όμως σε Δημόσιο Δημοτικό Σχολείο. Από την τρίτη Δημοτικού ως το τέλος των μαθητικών της σπουδών η Μαρία υπήρξε μαθήτρια του Τοσιτσείου Αρσακείου με άριστες επιδόσεις στα μαθήματα και ιδιαίτερα στα μαθηματικά.

Στον τελευταίο χρόνο -ογδόη Γυμνασίου- και ειδικότερα στο μέσον της χρονιάς γράφτηκε σε Δημόσιο Γυμνάσιο, από το οποίο έλαβε μέρος σε διαγωνισμό της Μαθηματικής Εταιρίας και βραβεύτηκε.

Η Μαρία παρακολούθησε επί πολλά έτη μαθήματα γαλλικής στη Γαλλική Ακαδημία και μαθήματα πιάνου στο σπίτι, από μικρή ηλικία.

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Το 1958 η Μαρία εισάγεται στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου από την οποία  θα αποφοιτήσει το 1963. Παρακολούθησε με μεγάλη επιμέλεια και προσήλωση τα μαθήματα κάθε φοιτητικού έτους με επιτυχή έκβαση κάθε χρονιά.

Είχε την τύχη να έχει εξαίρετους Καθηγητές, όπως τους Π. Μιχελή, Κ. Μπίρη, Ν.  Εγγονόπουλο, Α.  Κριεζή,  Ι. Δεσποτόπουλο, Ν Χατζηκυριάκο-Γκίκα και τους Επιμελητές τους,  που οι περισσότεροι αργότερα έγιναν Καθηγητές.

Στην καθιερωμένη διάλεξη του τελευταίου φοιτητικού έτους με θέμα “Έκθεση και Προβολή Προϊόντων και Ιδεών” η Μαρία εργάσθηκε με ομάδα συμφοιτητών της και αρίστευσαν.

Επίσης στην Διπλωματική Εργασία με την συμφοιτήτριά της Εύα Πατίκη πήραν θέμα στην κτιριολογία, στο Καθηγητή Ι. Δεσποτόπουλο τη σύνθεση Παιδικό Χωριό SOS.

Το θέμα το οποίο, περιελάμβανε την προγραμματική πολεοδομική διάταξη του χωριού, καθώς και την κτιριολογική αρχιτεκτονική πρόταση των περιλαμβανομένων κτισμάτων, βραβεύτηκε με άριστα.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΖΩΗ

Η Μαρία κατά το διάστημα των σπουδών της γνωρίστηκε με τον φοιτητή της σχολής Αρχιτεκτόνων Ιωσήφ (Ζοζέφ) Κοέν, από την αμέσως μεγαλύτερη τάξη, με τον οποίο συνδέθηκε συναισθηματικά και αργότερα το 1969 παντρεύτηκαν στο Παρίσι σε liberal Συναγωγή.

Η Μαρία με τον Ζοζέφ έζησαν ως παντρεμένοι 49 ευτυχισμένα χρόνια και απέκτησαν δύο αγόρια, τους Ααρών (Άρη) και Ηλία που έγιναν Αρχιτέκτονας και Εικαστικός αντίστοιχα.

Ο Ζοζέφ που έφυγε από τη ζωή το 2018, υπήρξε ταλαντούχος αρχιτέκτονας, πολυσχιδής καλλιτέχνης και άφησε ένα σημαντικό αριθμό έργων ζωγραφικής, κεραμικής, χαρακτικής, φιγούρες καραγκιόζη. Υπήρξε ακόμα συγγραφέας του αυτογραφικού βιβλίου “Πως βίωσα το Ναζισμό”.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ

Το 1963 η Μαρία πήρε το πτυχίο της από το ΕΜΠ και επί ένα έτος εργάσθηκε σε γραφείο συγγενούς μηχανικού, ερχόμενη σε πρώτη επαφή με την ισχύουσα κατάσταση στην άσκηση του επαγγέλματος.

Το 1964 διορίστηκε  στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων-Υπηρεσία Οικισμού, στη Διεύθυνση Λαϊκής Κατοικίας, που στεγάζονταν τότε στο κτίριο του Μετοχικού Ταμείου στο κέντρο της Αθήνας (ΟΤ οδών Σταδίου, Πανεπιστημίου κλπ), με Διευθυντή, ένα εξαίρετο επιστήμονα τον Α. Σπανό.

Στην Διεύθυνση αυτή η Μαρία εργάστηκε επί τρία χρόνια και ασχολήθηκε με θέματα πολεοδομικών διατάξεων και αρχιτεκτονικής σύνθεσης εργατικών κατοικιών -ως επί το πλείστον στη περιοχή του Λεκανοπεδίου- αλλά και με αντίστοιχες μελέτες σεισμόπληκτων οικισμών της Χώρας.

Το Νοέμβριο του 1967 επί χούντας η Μαρία μετατέθηκε  στα Γιάννενα, στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της εκεί Νομαρχίας , με κύριο αντικείμενο τους τότε σεισμόπληκτους οικισμούς. Ασχολήθηκε ακόμα και με  άλλες μελέτες της Διεύθυνσης, όπως διαμορφώσεις κοινόχρηστων χώρων, αρχιτεκτονική μελέτη δημόσιων κτιρίων κλπ.

Το 1969 επανήλθε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων, στη Διεύθυνση Πολεοδομίας (Ε2), με αντικείμενο τα πολεοδομικά σχέδια στους Νομούς της Χώρας, πλην Ν Αττικής. Με  Διευθυντή τον αρχιτέκτονα και λογοτέχνη Ν. Ρυσσιάνο και τμηματάρχη την αρχιτέκτονα Θ. Ρούσσου, εξαίρετο άνθρωπο και αργότερα αγαπημένη φίλη της Μαρίας –έλκουσες  και οι δύο την καταγωγή από Σμύρνη. Η Θ. Ρούσσου έχουσα ιδιαίτερες διοικητικές ικανότητες γίνεται αργότερα Γενικός Διευθυντής του νέου δημιουργούμενου Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, όπως μετονομάσθηκε τότε  η Διεύθυνση Οικισμού ΥΔΕ.

Το 1975 η Μαρία παρακολουθεί σεμινάρια στην έδρα Πολεοδομίας του ΕΜΠ υπό την εποπτεία του καθηγητού Α. Αραβαντινού και ταυτόχρονα μελετά σχετικά εγχειρίδια, εφόσον είχε ήδη εντρυφήσει εντατικά στο πολεοδομικό αντικείμενο, μελετώντας την πολεοδομική νομοθεσία καθώς και την πολεοδομική βιβλιογραφία.

Το 1978 στη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, η Μαρία ορίστηκε  τμηματάρχης και παρέμεινε  στη θέση αυτή μέχρι της παραιτήσεώς της το 1986.

Τα έτη 1969 έως 1986 αντιμετωπίζει πληθώρα πολεοδομικών θεμάτων, εργάζεται εντατικά με εξαιρετική αφοσίωση μη υπολογίζοντας τον χρόνο απασχόλησής της,  αισθανόμενη ύψιστη την ευθύνη ως δημόσιος λειτουργός.

Μετά την παραίτησή της εργάστηκε , ως ελεύθερος επαγγελματίας, 5-6 χρόνια στο γραφείο ΚΕΠΑΜΕ του εξαίρετου πολεοδόμου Γ. Διαμαντόπουλου, ενώ παράλληλα σε ενδιάμεσους χρόνους συμμετείχε σε αρχιτεκτονικές μελέτες του γραφείου του συζύγου της Ζοζέφ Κοέν.

Από το 1994 με συνεργάτες άλλους πολεοδόμους ανελάμβανε  πολεοδομικές μελέτες με ανάθεση από ΥΠΕΧΩΔΕ, Δήμους η και ιδιώτες (ιδιωτική πολεοδόμηση).

Τα αντικείμενα απαιτούσαν επίπονη εργασία εκπόνησης, μακροχρόνιες γραφειοκρατικές διαδικασίες,  έγκυρη γνώση της συνεχώς τροποποιούμενης πολεοδομικής νομοθεσίας καθώς και τον ηλεκτρονικό πλέον τρόπο παρουσίασης των πολεοδομικών μελετών.

Τέλος η Μαρία επιθυμεί ως επίλογο να αναφερθεί στη συμβολή των Υπουργών Δημοσίων Έργων και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας, Δημοσίων Έργων κκ Σ. Μάνο και Α. Τρίτση (εμπνευστή της Επιχείρησης Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης ΕΠΑ), που υπήρξαν πρωτοπόροι στη θητεία τους στα εν λόγω Υπουργεία, μελέτησαν την αναμόρφωση της πολεοδομικής νομοθεσίας, προώθησαν σε όλη τη Χώρα τον εντατικό σχεδιασμό και την πολεοδόμηση καθώς και την εφαρμογή των σχεδίων, ενώ παράλληλα στήριξαν ουσιαστικά την αποκέντρωση με την ενίσχυση των Περιφερειακών Υπηρεσιών σε γνώσεις και κατευθύνσεις μελετώντας κεντρικά εξειδικευμένες προδιαγραφές για κάθε πολεοδομικό αντικείμενο.