ΣΤΥΛΙΑΝΗ (ΑΝΗ) ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΗ – ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

English

ΣΤΥΛΙΑΝΗ (ΑΝΗ) ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΗ - ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΘΗΝΑ 1937 -

Α.Μ. ΤΕΕ 7308

ΣΠΟΥΔΕΣ

Διπλωματούχος Αρχιτέκτων, Σχολή Αρχιτεκτόνων Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) 1955 - 1960

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ

Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ) 1961 - 1995

Εξοχική Κατοικία, Πεντέλη, 1976.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ*

Γεννήθηκα στην Αθήνα, το 1937.

Κατά την διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας έζησα σε μια μεσοπολεμική πολυκατοικία στα Εξάρχεια. Στη γειτονιά αυτή τότε κυριαρχούσαν τα νεοκλασικά κτίρια, όπως ήταν και το δημόσιο, δημοτικό, σχολείο όπου φοίτησα. Αυτό το πολιτισμικό περιβάλλον με επηρέασε στην απόφασή μου να σπουδάσω Αρχιτεκτονική.

Αποφοίτησα από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Ε.Μ.Π. το 1960.

Από τη διάλεξη μου –στην έδρα της Μορφολογίας– με θέμα τα πάρκα του Λονδίνου, ξεκίνησε το ενδιαφέρον μου για την πολεοδομία.

Διορίστηκα στο ΥΠΕΧΩΔΕ (τότε Υπουργείο Δημοσίων Έργων) το 1961, εργάστηκα στο πολεοδομικό γραφείο Φθιώτιδος, μέχρι το τέλος του 1963, όποτε μετατέθηκα στην κεντρική υπηρεσία –Διεύθυνση Πολεοδομικών Μελετών– της τότε Υπηρεσίας Οικισμού.

Από το 1963 έως το 1979 εκπονούσα μελέτες μεταφερομένων οικισμών σε νέες θέσεις λόγω κατολισθήσεων και πολεοδομικές μελέτες επαρχιακών πόλεων.

Κατά το χρονικό διάστημα 1979-1990 ήμουνα τμηματάρχης σε διάφορες Διευθύνσεις, στη Διεύθυνση Πολεοδομικών Μελετών επαρχίας, στην περιφέρεια Αττικής και στο τμήμα τροποποιήσεων της Διεύθυνσης Πολεοδομικών Μελετών Νομού Αττικής.

Από το 1991 μέχρι το 1995 ήμουνα προϊσταμένη στο τμήμα παραδοσιακών οικισμών της Διεύθυνσης Πολεοδομικών Μελετών. Τότε ασχολήθηκα με την προστασία διατηρητέων κτιρίων, ιστορικών κέντρων πόλεων, παραδοσιακών οικισμών, αρχαιολογικών χώρων, περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ιστορικών τόπων.

Από το 1976 έως το 1995 συμμετείχα σε επιτροπές, ομάδες εργασίας για πολεοδομικά θέματα και νομοθεσία. Ήμουνα τακτικό μέλος του συμβουλίου νεωτέρων μνημείων από το 1991 μέχρι το 1995. Κατά το διάστημα Οκτώβριος 1993 – Ιανουάριος 1994, παράλληλα με την εργασία μου ως τμηματάρχης, ασκούσα χρέη διευθύντριας της Διεύθυνσης Πολεοδομικών Μελετών. Συνταξιοδοτήθηκα το 1995. Μέλος του I.CO.MO.S.

Με το σύζυγό μου ζήσαμε μαζί 58 χρόνια στα Εξάρχεια και αποκτήσαμε δύο κόρες και δύο εγγονούς.

* Το υλικό της ανάρτησης παραχωρήθηκε στο Αρχείο από την ίδια τη βιογραφούμενη -την οποία ευχαριστούμε πολύ- την ΄Ανοιξη του 2021.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1937 και έζησα –μέχρι την αποφοίτηση μου από το ΕΜΠ– μαζί με τους γονείς μου και τη μικρότερη αδελφή μου σε μια πολυκατοικία του μεσοπολέμου στα Εξάρχεια. Ο πατέρας μου ήταν πολιτικός-μηχανικός, αριστούχος απόφοιτος του ΕΜΠ και εργαζόταν ως ελεύθερος επαγγελματίας.

Η πολυκατοικία αυτή, μια από τις λίγες στη γειτονιά –δείγμα του μοντέρνου κινήματος– αποτελούσε το σύμπαν των παιδικών μου χρόνων. Αυτό γιατί είχε πολλούς εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους οι οποίοι όχι μόνο ενθάρρυναν τις φιλικές σχέσεις μεταξύ των ενοίκων αλλά και επέτρεπαν στα παιδιά να παίζουν με ασφάλεια στο εσωτερικό της χωρίς να βγαίνουν στον επικίνδυνο τότε δρόμο σε ιδιαίτερα ταραγμένες εποχές.

Τα περισσότερα κτίρια στη γειτονιά μου ήταν νεοκλασικά, ακόμη και αυτό του σχολείου μου. Μια οροφογραφία με θέμα την άνοιξη (χελιδόνια σε γαλάζιο φόντο) στην ημιϋπαίθρια είσοδο του διπλανού κτιρίου στο σχολείο μου έκανε ευχάριστη και επιθυμητή την διαδρομή μου προς αυτό. Το περιβάλλον των παιδικών μου χρόνων επηρέασε τόσο την επαγγελματική μου ζωή όσο και την προσωπική.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΖΩΗ

Έζησα μαζί με το σύζυγό μου για 58 χρόνια στα Εξάρχεια. Αυτός ήταν μηχανολόγος-μηχανικός του ΕΜΠ και προτιμούσε την διαβίωση στο κέντρο της πόλης όπου συμμετείχε σε πολλές εκδηλώσεις. Αποκτήσαμε δύο κόρες και δύο εγγονούς απόφοιτους του ΕΜΠ.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Κύριες σπουδές

1955 – 1960

Αρχιτεκτονική σχολή ΕΜΠ. Από μια σπουδαστική εργασία (Διάλεξη στην έδρα της Μορφολογίας) για το δίκτυο πρασίνου και τα πάρκα του Λονδίνου ξεκίνησε το ενδιαφέρον μου για την πολεοδομία.

Επιμόρφωση

1975

Σεμινάριο στο Παρίσι για την βιομηχανοποιημένη δόμηση και την εφαρμογή της σε νέες πόλεις, διοργανωθέν από ACTIM C.S.T.B. Το σεμινάριο περιελάβανε επισκέψεις σε νέες πόλεις και ενημερωτικές συναντήσεις με τις μελετητικές τους ομάδες.

4 – 6 – 1992

Ημερίδα διοργανωθείσα από την ACTIM στην Αθήνα για τα μεγάλα έργα του Παρισιού.

1992

Σεμινάριο του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης, (ΙΔΕ), Πρόγραμμα επιμόρφωσης: «Διοίκηση Ανθρωπίνου Παράγοντα – Ολική Ποιότητα Διοικητικού Προγραμματισμού – Οργάνωση, Διεθνή Οικονομικά – ΕΟΚ».

Ξένες Γλώσσες

Αγγλικά –μαθήματα Αμερικάνικης λογοτεχνίας στην Ελληνοαμερικάνικη ένωση– και Γαλλικά.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ

Διορίστηκα στο ΥΠΕΧΩΔΕ (τότε Υπουργείο Δημοσίων Έργων) τον Ιανουάριο του 1961. Εργάστηκα στο πολεοδομικό γραφείο Φθιώτιδος, μέχρι το τέλος του 1963, όποτε μετατέθηκα στην κεντρική υπηρεσία –Διεύθυνση Πολεοδομικών Μελετών– της τότε Υπηρεσίας Οικισμού.

Αντικείμενο απασχόλησης

1963 – 1964

Μελέτη διαμόρφωσης του χώρου του Ολυμπείου στην Αθήνα (συμμετοχή).

1964 – 1970

Πολεοδομικές μελέτες μεταφερόμενων οικισμών σε νέες θέσεις λόγω κατολισθήσεων (αναλυτικά στην Εργογραφία).

Σταθμός στην εργασία μας κατά τις δεκαετίες ‘70 και ΄80 ήταν η αποκέντρωση και ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας από τους Υπουργούς Στ. Μάνο και Αντ. Τρίτση καθώς και η Επιχείρηση Πολεοδομική Ανασυγκρότηση (ΕΠΑ) που ξεκίνησε το 1983.

1970 – 1979

Πολεοδομικές μελέτες επαρχιακών πόλεων και οικισμών.
Εκπόνηση μελετών επεκτάσεων σχεδίων πόλεων, αναθεωρήσεων, καθορισμού όρων δόμησης, παραθεριστικών και αστικών οικισμών, ζωνών προστασίας γύρω από αρχαιολογικούς χώρους, τροποποιήσεων σχεδίων και όρων δόμησης κ.ά.
Έλεγχος και επεξεργασία πολεοδομικών μελετών που υπέβαλαν διάφοροι φορείς για κοινωφελείς σκοπούς, οικοδομικοί συνεταιρισμοί, Δήμοι κ.α. (αναλυτικά στην Εργογραφία)

1979 – 1987

Τμηματάρχης στην Διεύθυνση Πολεοδομικών Μελετών.

Επίβλεψη, έλεγχος, επεξεργασία πολεοδομικών μελετών και ρυθμίσεων για πόλεις και οικισμούς της Στερεάς Ελλάδος και των νησιών του Αιγαίου.
Μετά το 1983 επίβλεψη και προώθηση μελετών της Ε.Π.Α. για τις ίδιες περιοχές (αναλυτικά στην Εργογραφία).

1987 – 1990

Τμηματάρχης στην περιφέρεια Αττικής και στο τμήμα τροποποιήσεων της Διεύθυνσης Πολεοδομικών Μελετών Ν. Αττικής.

1991 – 1995

Προϊσταμένη του τμήματος παραδοσιακών οικισμών της Διεύθυνσης Πολεοδομικών Μελετών στο οποίο υπάγονταν και το γραφείο Πλάκας.

Προγραμματισμός, επίβλεψη και προώθηση μελετών προστασίας διατηρητέων κτιρίων, ιστορικών κέντρων πόλεων, παραδοσιακών οικισμών, αρχαιολογικών χώρων, περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ιστορικών τόπων (αναλυτικά στην Εργογραφία).

Οι κύριες κατευθύνσεις που ακολούθησα για την προστασία των κτιρίων του 19ου αιώνα με αρχές 20ου ήταν ομαδικές κηρύξεις διατηρητέων σε ιστορικά κέντρα και σε περιοχές όπου υπήρχαν πολλά, με έμφαση σε εκείνα που σχημάτιζαν σύνολα και μέτωπα σε δρόμους. Επίσης έγιναν μεμονωμένες κηρύξεις ακόμα και σε γειτονιές που είχαν αλλοιωθεί μερικά από τον θεσμό της αντιπαροχής, ώστε τα διατηρητέα που απέμειναν να αποτελέσουν σημεία αναφοράς στο απρόσωπο περιβάλλον τους.

Η συναισθηματική σχέση μου με τη μεσοπολεμική πολυκατοικία αλλά και το επιστημονικό ενδιαφέρον των συνεργατών μου συντέλεσαν ώστε να επεκταθεί η προστασία στις μεσοπολεμικές πολυκατοικίες και να κηρυχτούν διατηρητέες κάποιες αξιόλογες.

Παράλληλες εργασίες

1976

Μέλος ομάδας εργασίας για την κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας.

1983 – 1984

Μέλος ομάδας εργασίας για τη σύνταξη σχεδίου διατάγματος «κοινωνικού συντελεστή», εκτελεστικού Ν.1337/83.

1991 – 1995

Τακτικό μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου Νεότερων Μνημείων του ΥΠΠΟ για ολόκληρο αυτό το διάστημα.
Μέλος της επιτροπής επίβλεψης θεμάτων του πολεοδομικού γραφείου Πλάκας καθώς και της αντιμετώπισης προβλημάτων οικισμού Πλάκας, για ολόκληρο αυτό το διάστημα.
Συντονίστρια της ομάδας εργασίας για την επεξεργασία και προώθηση των προτάσεων του σπουδαστηρίου πολεοδομικών ερευνών για την αναβάθμιση του εμπορικού τριγώνου της Αθήνας.
Μέλος της επιτροπής παρακολούθησης στο Δήμο Αθηναίων, για πολεοδομικές μελέτες χρήσεων γης στις περιοχές του.

Από τον Οκτώβριο του 1993 έως τον Ιανουάριο του 1994 παράλληλα με την εργασία μου σαν τμηματάρχης έκανα χρέη Διευθύντριας της Διεύθυνσης.

Μετά την παραίτηση και συνταξιοδότησή μου το 1995:

Μέλος του I.CO.MO.S.
Μέλος της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρείας.
Συμμετοχή σε επιστημονική ομάδα με μέλη τις Δάφνη Τσιμάρα, Ιωάννα Βιλαέτη-Σπυροπούλου, Έρη Μαθιουδάκη-Λυμπερίου και επιμελήτρια Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ, για το συλλογικό έργο Ελληνική Αρχιτεκτονική Εταιρεία: Αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα, μέλη της Εταιρείας. Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα 2009.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

1964 – 1970

Πολεοδομικές μελέτες μεταφερομένων οικισμών σε νέες θέσεις λόγω κατολισθήσεων.

Πολεοδομική μελέτη Πλαγιάς Αιτωλοακαρνανίας.
Πολεοδομική μελέτη Καρυδιών Ιωαννίνων.
Πολεοδομική μελέτη Μελιγγών και άλλων ορεινών οικισμών μεταφερομένων σε νέα θέση στην περιοχή Δωδώνης του Ν. Ιωαννίνων.

1970 – 1979

Πολεοδομικές μελέτες επαρχιακών πόλεων και οικισμών.

Εκπόνηση Πολεοδομικών μελετών

Πολεοδομική μελέτη επέκτασης σχεδίου Λαυρίου.
Πολεοδομική μελέτη επέκτασης σχεδίου Λειβαδιάς.
Πολεοδομική μελέτη επέκτασης σχεδίου Αλεξανδρούπολης.
Πολεοδομική μελέτη οικισμού Διδυμοτείχου.
Πολεοδομική μελέτη οικισμού σεισμόπληκτων Ευρυτάνων στη Λαμία.
Πολεοδομική μελέτη συνοικισμού Καλυβίων στην πόλη της Λαμίας.
Μελέτη επιβολής παρόδιων στοών στην πόλη της Λαμίας.
Μειώσεις συντελεστών δόμησης σε πόλεις και οικισμούς της χώρας.

Έλεγχος, επεξεργασία πολεοδομικών μελετών

Μελέτη προστασίας ευρύτερης περιοχής Δελφών. Ειδικοί όροι δόμησης για τους οικισμούς των Δελφών, Αράχοβας, Χρυσού, Ιτέας και Κίρρας– και ζώνη προστασίας Δελφικού τοπίου (επεξεργασία πρότασης μελετητικού γραφείου).
Πολεοδομική μελέτη αστικού οικισμού Δημοσίων Υπαλλήλων στη Λαμία (επεξεργασία πρότασης οικοδομικού συνεταιρισμού).
Πολεοδομική μελέτη παραθεριστικού οικισμού Ν.625 στο Μώλο Φθιώτιδος (έλεγχος πρότασης).

1979 – 1987

Επίβλεψη, έλεγχος, επεξεργασία πολεοδομικών μελετών και ρυθμίσεων για πόλεις και οικισμούς των νομών Βοιωτίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Εύβοιας, Λέσβου, Χίου, Κυκλάδων και Δωδεκανήσου.

Πολεοδομική μελέτη επέκτασης αναθεώρησης σχεδίου Θήβας, καθορισμός όρων δόμησης και ζωνών ειδικών κινήτρων (επεξεργασία πρότασης μελετητικού γραφείου).
Πολεοδομική μελέτη προστασίας ιαματικής πηγής Ύπατης –ζώνη πρασίνου στις πηγές και πολεοδομική μελέτη οικισμού– (επεξεργασία πρότασης Ε.Ο.Τ.).
Πολεοδομική μελέτη Ιτέας-Κίρρας (επεξεργασία πρότασης μελετητικού γραφείου).
Καθορισμός ειδικών όρων δόμησης στην περιοχή άσπρα σπίτια Βοιωτίας.
Πολεοδομική μελέτη παραθεριστικού οικιστικού συγκροτήματος Ν.625 στη θέση Καζέρνα στην Κω (έλεγχος πρότασης).
Πολεοδομική μελέτη παραθεριστικού οικιστικού συγκροτήματος Ν.625 στα Καμένα Βούρλα (έλεγχος πρότασης).
Πολεοδομική μελέτη βιομηχανική περιοχή (ΒΙ.ΠΕ.) Λαμίας (επεξεργασία πρότασης ΕΤΒΑ).
Πολεοδομικές μελέτες οικισμών εργατικής κατοικίας (έλεγχος προτάσεων ΟΕΚ).
Καθορισμός χώρων κοινωφελών κτιρίων (έλεγχος και επεξεργασία φορέων και Δήμων).
Τροποποιήσεις σχεδίων και όρων δόμησης.

Μετά το 1983 επίβλεψη και προώθηση μελετών Ε.Π.Α. για πόλεις και οικισμούς των ίδιων νομών:

Γενικά πολεοδομικά σχέδια (Γ.Π.Σ.).
Ρυμοτομικά σχέδια.
Ζώνες οικιστικού ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.).

1991 – 1995

Προγραμματισμός, επίβλεψη, έλεγχος και προώθηση μελετών

Ομαδικών κηρύξεων διατηρητέων κτιρίων στις περιοχές:

Εξάρχεια
Νεάπολη
Ψυρρή
Μεταξουργείο (οδός Ιάσωνος)
Κουκάκι
Μαρούσι
Κηφισιά
οικισμός Πόρου
πόλη Λευκάδας κ.ά.

Μεμονωμένων κηρύξεων διατηρητέων κτιρίων:

Σε πόλεις και οικισμούς της χώρας (εκτός των περιοχών Μακεδονίας, Θράκης και νησιών του Αιγαίου).

Ρυθμίσεων σε διατηρητέα κτίρια:

Διατηρητέο κτίριο Μουσείου Μπενάκη, διατηρητέα στο Εξάρχεια, στο Μαρούσι, στον Πειραιά και στα Χανιά κ.ά.
Διαταγμάτων Προστασίας ιστορικών κέντρων πόλεων, παραδοσιακών οικισμών, περιοχών ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και ιστορικών τόπων.
Διάταγμα αναβάθμισης εμπορικού τριγώνου Αθήνας.
Διάταγμα χρήσεων γης Εξαρχείων.
Διάταγμα για την προστασία της παλαιάς πόλης Ρόδου.
Διάταγμα για την προστασία οικισμών υψηλής πολιτισμικής αξίας Νομού Ρεθύμνου (59 οικισμοί).
Διάταγμα προστασίας για την παραλιακή ζώνη της νήσου Πάρου.
Διάταγμα προστασίας για την περιοχή της Μάνης.
Διάταγμα προστασίας παραδοσιακού οικισμού Αγ. Νικήτα Λευκάδας.
Διάταγμα προστασίας Μακρονήσου.